Bilim insanları, Dünya'dan bakıldığında gözle görülen en parlak yıldızlardan biri olan Betelgeuse'ün bir supernova olarak, beklenenden daha erken patlayacağından şüpheleniyor.
Betelgeuse patlaması kesin yıldızlar kategorisinde ancak merak edilen ne zaman patlayacağı.
Yıldız, yalnızca 8 ila 10 milyon yaşında. Güneş ise 4.5 milyar yaşında. Ama Betelgeuse nükleer yakıtını olağanüstü bir hızla tüketiyor.
Betelgeuse ayrıca hala titreşimde olan yani hala genişleyip daralan dev bir yıldız. Bu komşumuzun çapı, Güneş'in çapından 550 ila 990 kat daha fazla olabilir.
Nottingham Trent Üniversitesi'nden Doç. Dr. Daniel Brown "Supernova adayı olarak bunları biliyoruz. Mevcut modeller, astronomik zaman ölçeği içinde her an 'patlamanın' yaşanabileceğini gösteriyor ama bu da gelecek 100 bin yıl içerisinde demek oluyor" dedi.
ABD'deki Villanova Üniversitesi'nde görevli gökbilimciler, son birkaç ayda Betelgeuse'ün solduğunu gözlemledi. Aralık'ta, Betelgeuse'ün son 50 yılın en soluk seviyesinde olduğu görüldü, bu da dev kızıl yıldızın her an patlayabileceğine işaret ediyor.
Bilim insanlarının teorilerine göre parlaklığındaki keskin düşük, yıldızın zamanının dolduğunu gösteriyor.
FARKLI DÜŞÜNENLER DE VAR
BBC'ye konuşan York Üniversitesi'nden astrofizist Emily Brundsen, Betelgeuse'ün Dünya'dan bakıldığında parlaklığının değişken olduğunu söylüyor:
"Betelgeuse'ün her an patlayabileceğini gösteren bir veri yok. Diğer yandan, süpernovaya neden olan süreci yakından gözlemleme şansımız hiç olmadı. Her zaman 'ani bir patlama olabilir' ihtimali vardı."
Brown, "Betelgeuse, birkaç gün içinde Ay'dan daha parlak bir hal alabilir. Gün içinde bile görülebilir" diyor.
TEHLİKE VAR MI?
Uzmanlar, Betelgeuse supernovasının Dünya'ya bir tehlike oluşturmadığını söylüyor.
Samanyolu'nda süpernova olması sık yaşanan bir durum değil. En son süpernova 1604 yılında görüldü. Betelgeuse'den 20 kat daha uzakta, yani 13 bin ışık yılı mesafedeydi.
Kepler'in süpernovası olarak bilinen bu olay Alman gökbilimci Johannes Kepler tarafından belgelenmişti.
En yakın zamanda kaydedilen süpernova da 'SN 1987A' idi.
1987A, Dünya'dan yaklaşık olarak 168.000 ışık yılı uzaklıkta Büyük Macellan Bulutu içinde Tarantula Bulutsusu eteklerinde yer alan bir süpernova kalıntısıdır. SN 1987A teleskobun icadından beri de en yakın kaydedilen süpernovadır.
Emily Brundsen "Betelgeuse bize ölü bir yıldızın gelişim sürecini gözlemleme ve Evren'i daha iyi anlama fırsatı veriyor. Eğer şimdi patlarsa, gökbilimciler için çalışma şartları anlamında bir kabul olur çünkü diğer yıldızlar hakkında bildiklerimizi gözden geçirmemiz gerekir. Ama aynı zamanda çok muhteşem bir olay olur" diyor.
İhbar Hattı
+90 0312 425 30 04
