Uygulamamızı ziyaret ederek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından soykırım olarak tanımlanan Srebrenitsa Katliamı’nın üzerinden tam 30 yıl geçti. 1995 yılında Bosna Savaşı sırasında gerçekleşen bu trajik olayda, BM koruması altındaki Srebrenitsa kasabasında 8 binden fazla Boşnak erkek ve erkek çocuk sistematik şekilde katledildi.
1990’ların başında Yugoslavya’nın dağılmasıyla başlayan etnik gerilimler, Bosna Hersek’te kanlı bir savaşa dönüştü. Sırplar, Boşnaklar ve Hırvatlar arasında yaşanan çatışmalar sonucu on binlerce insan hayatını kaybetti. Bosna, bu dönemde en ağır insanlık suçlarına sahne oldu. Srebrenitsa da bu dönemin en acı simgelerinden biri hâline geldi.
1993 yılında BM tarafından “güvenli bölge” ilan edilen Srebrenitsa’da, yaklaşık 40 bin Boşnak Müslüman yaşıyordu. Bosna’nın farklı bölgelerinde yaşanan saldırılardan kaçan sivillerin de sığındığı bu kasaba, uluslararası barış gücünün kontrolü altındaydı. Ancak BM’nin görevlendirdiği Hollandalı askerler, Bosnalı Sırp güçlerin saldırısı karşısında yetersiz kaldı.
11 Temmuz 1995’te General Ratko Mladiç komutasındaki Bosnalı Sırp askerler, Srebrenitsa’ya saldırdı. Çoğunluğu kadın, çocuk ve yaşlılardan oluşan yaklaşık 20 bin Boşnak, BM’nin Potocari’deki yerleşkesine sığındı. Ancak kısa sürede barış gücü askerleri teslim oldu. Kadın ve kız çocukları güvenli bölgelere taşınırken, erkekler ve erkek çocuklar zorla alıkonuldu.
Sırp güçleri, kasabada kalan erkekleri ve çocukları ya toplu halde infaz etti ya da kaçmaya çalışanları ormanlık alanlarda katletti. Katliam birkaç gün içinde gerçekleşti. Bugüne kadar 8 binden fazla kurbanın toplu mezarlarda kalıntılarına ulaşıldı, ancak yaklaşık 1000 kişinin hâlâ cesedine ulaşılamadı veya kimliği tespit edilemedi.
Katliamın üzerinden 30 yıl geçmesine rağmen kurbanlar hâlâ defnedilmeye devam ediyor. Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da, Sırplar tarafından katledilen ve kimlikleri yeni tespit edilen 7 soykırım kurbanı daha bugün düzenlenecek cenaze töreninin ardından Potocari Anıt Mezarlığı’nda toprağa verilecek.
Geçtiğimiz yıl BM Genel Kurulu, 11 Temmuz’u “Srebrenitsa Katliamı Kurbanlarını Anma Günü” ilan etti. Bu karar, uluslararası toplumun 30 yıl önce yaşanan bu trajediyi unutmadığını ve soykırımın bir daha asla yaşanmaması gerektiğini vurgulayan önemli bir adım olarak değerlendirildi.
Katliamdan sorumlu tutulan General Ratko Mladiç, Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılandı ve ömür boyu hapse mahkûm edildi. Bosna Savaşı sürecinde insanlığa karşı suç işleyen pek çok Sırp yetkili, farklı uluslararası mahkemeler tarafından cezalandırıldı.
Srebrenitsa, yalnızca Bosna-Hersek için değil, tüm dünya için unutulmayacak bir acının simgesi. Katliam, uluslararası toplumun müdahale etmedeki gecikmesinin ve barış gücünün yetersizliğinin trajik bir sonucu olarak tarihe geçti. Bugün hâlâ kayıplar aranıyor, adaletin tesisi için mücadele sürüyor.
Haber Merkezi: Melisa Altuntaş
