Anayasa Mahkemesi (AYM), sahipsiz hayvanlara ilişkin yeni hükümler içeren 7527 sayılı Kanun’un iptali için yapılan başvurunun gerekçeli ret kararını açıkladı. CHP’nin düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğu yönündeki talebi, Yüksek Mahkeme tarafından 7 Mayıs’ta reddedilmişti.
SAHİPSİZ HAYVANLARIN BAKIMEVLERİNE ALINMASI ANAYASA’YA AYKIRI GÖRÜLMEDİ
Kararda, 5199 sayılı Kanun’un 3. maddesinde yapılan değişiklikle birlikte sahipsiz hayvanların sahiplenilinceye kadar bakımevlerinde tutulmasının öngörüldüğü hatırlatıldı. Düzenlemenin, insanların sağlığı ve fiziksel bütünlüğü açısından ortaya çıkabilecek riskleri azaltmayı amaçladığı vurgulandı.
AYM, bu çerçevenin yaşam hakkı ve bireyin maddi-manevi varlığını koruma yükümlülüğüyle uyumlu olduğunu belirtti. Özellikle sahiplenilmemiş köpeklerin sokakta bırakılmasının yaratabileceği tehlikelere dikkat çeken Mahkeme, kanun koyucunun bu konuda geniş takdir yetkisine sahip olduğunu ifade etti.
"BAKIMEVLERİ REHABİLİTASYON İÇİN DE TASARLANDI"
Gerekçede, bakımevlerinin yalnızca barınma değil rehabilitasyon işlemlerinin de yürütüleceği yerler olarak tasarlandığı belirtildi. Mahkeme, sahipsiz hayvanların geçici olarak bu tesislerde tutulmasının sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkıyla çelişmediğini ifade etti.
"ÖTANAZİ" DÜZENLEMESİNDE "İSTİSNAİ ŞART" VURGUSU
AYM, bazı durumlarda uygulanabilecek ötanazi hükmünün de yalnızca kanunda yer alan sınırlı koşulların varlığı halinde hayata geçirileceğine dikkat çekti. Kararda, ötanazinin çevre güvenliği, insan sağlığı ve devletin pozitif yükümlülükleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği kaydedildi.
Mahkeme, insanın sağlık ve vücut bütünlüğünün korunması gerekliliğinin altını çizerek, bu tedbirin geniş kapsamlı ve keyfi bir uygulama olmadığını vurguladı.
BELEDİYELERE VERİLEN YÜKÜMLÜLÜKLERİN ANAYASA'YA AYKIRILIĞI GÖRÜLMEDİ
Kararda, sahipsiz hayvanlarla ilgili işlemleri yürütmekle yükümlü olan belediyelerin, hayvanlara en az zarar verecek tedbirleri tercih etmek zorunda oldukları hatırlatıldı.
Ayrıca, sahipsiz hayvanların toplanması, bakımevi kurulması, rehabilitasyon ve bakım görevlerini yerine getirmeyen belediye başkanları ve ilgili yetkililere 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngören hüküm de incelendi.
Mahkeme, hangi somut eylemlerin cezalandırılacağının kanunda açık şekilde belirtildiğini ve düzenlemenin “caydırıcılık” amacı taşıdığını ifade ederek, bunun suç ve cezaların kanuniliği ilkesine aykırı olmadığını belirtti.
HAPİS CEZASININ ORANTILI VE AMAÇLA UYUMLU OLDUĞU BELİRTİLDİ
Gerekçede, hayvan bakımevlerinin kurulması ve sürdürülebilmesi için ayrılan mali kaynakların doğru kullanılmasının kritik önemde olduğu ifade edildi. AYM, bu yükümlülükleri yerine getirmeyen yetkililere hapis cezası verilmesinin, amaca ulaşmak açısından elverişli ve gerekli bir tedbir olduğunu değerlendirdi.
Mahkeme ayrıca, insan sağlığını doğrudan etkilemese bile yakın ve ciddi bir tehlike oluşturan fiillere hürriyeti bağlayıcı ceza uygulanmasında anayasal bir engel bulunmadığını vurguladı.
Kaynak: AA