Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı sunumda Türkiye’nin tarım ve gıda ürünlerinde “net ihracatçı ülke” konumunu güçlendirdiğini vurguladı. Yumaklı, 2024 yılında 32,6 milyar dolar tarım ve gıda ihracatı yapıldığını, dış ticaret fazlasının ise %57 artışla 10,8 milyar dolara yükseldiğini duyurdu.
“23 YILDA TARIM İHRACAT PAYIMIZI İKİ KAT ARTIRDIK”
Bakan Yumaklı, Türkiye’nin dünya tarım ürünleri ihracatındaki payını son 23 yılda iki katına çıkardığını söyleyerek, 186 ülkeye 2 bin 218 çeşit ürün ihraç edildiğinin altını çizdi.
TARIMSAL HASILADA AVRUPA’NIN LİDERİ OLDUK
Tarımsal üretim ve desteklerin etkisine dikkat çeken Yumaklı, Türkiye’nin tarımsal hasılasını 2002’de 24,5 milyar dolardan 2024’te 74 milyar dolara çıkardıklarını söyledi.
Türkiye’nin bugün Avrupa’da tarımsal hasılada birinci, dünyada yedinci sırada olduğunu vurguladı.
BİTKİSEL ÜRETİMDE YÜKSELİŞ
Bitkisel üretimde önemli artışlar sağlandığını belirten Yumaklı, 2002–2024 arasındaki değişimi şu şekilde özetledi:
-
Tarla bitkileri: %29 artışla 75 milyon ton
-
Meyve üretimi: %100 artışla 28 milyon ton
-
Sebze üretimi: %30 artışla 34 milyon ton
Ayrıca sertifikalı tohum üretiminin 9 kat, sertifikalı fide-fidan üretiminin 46 kat arttığını söyleyerek, Türkiye’nin tohum ihracatında 103 ülkeye ulaşarak önemli bir konuma geldiğini belirtti.
HAYVANSAL ÜRETİMDE AVRUPA LİDERİ
Yumaklı, hayvansal üretimdeki tabloyu şu şekilde açıkladı:
-
Büyükbaş varlığı: %71 artışla 17 milyon
-
Küçükbaş varlığı: %72 artışla 55 milyon
-
Kanatlı varlığı: %53 artışla 384 milyon
-
Bal üretimi: %28 artışla 96 bin ton
Türkiye’nin büyükbaş, küçükbaş ve bal üretiminde Avrupa’da birinci, dünyada ise önde gelen ülkeler arasında yer aldığını belirtti
Su ürünleri yetiştiriciliğinin 23 yılda 9 kat arttığını, ihracatın ise 20 kat artışla 2 milyar dolara ulaştığını söyledi.
ÜRETİM PLANLAMASINDA YENİ DÖNEM
Tarımda suyu merkeze alan üretim planlamasının uygulandığını söyleyen Yumaklı:
-
13 stratejik ürün ve yem bitkilerinde üretim alanlarının %77’sinde planlama yürütüldüğünü
-
Mazot, gübre ve tohum desteklerinde girdi maliyetlerini karşılayan yeni modele geçildiğini
-
Bazı ürünlerde tam maliyet karşılanan alanlar olduğunu duyurdu.
Mısır üretiminin su kısıtı bölgelerde planlama dışı bırakıldığı, diğer havzalarda desteğin %30 artırıldığı belirtildi.
HAYVANSAL ÜRETİMDE YENİ DESTEK MODELİ
Hayvancılıkta 2025 için yeni destek modelinin uygulandığını vurgulayan Bakan Yumaklı:
-
Buzağı ve kuzu için ilk 4 aylık girdi maliyetinin %20’sinin karşılandığını,
-
Genç ve kadın yetiştiricilere 3,3 milyar lira,
-
Verimlilik odaklı 2,8 milyar lira ödeme yapıldığını açıkladı.
Karkas veriminin %2 artışla 292 kg, süt veriminin %10 artışla 3.330 litreye çıktığını söyledi.
ŞAP VE KUŞ GRİBİYLE MÜCADELE
Şap hastalığının 1965’ten sonra ilk kez yeniden görülmesi üzerine ülke genelinde hayvan hareketlerinin kısıtlandığını belirten Yumaklı:
-
37 günde SAT-1 içeren aşı üretildiğini
-
20,7 milyon doz aşının sahaya gönderildiğini duyurdu.
Kuş gribi nedeniyle yetiştiricilere son iki yılda 2,6 milyar lira tazminat ödemesi yapıldığını, hiçbir hayvansal üründe arz sıkıntısı yaşanmadığının altını çizdi.
SU ÜRÜNLERİNDE PLANLI BÜYÜME
Su ürünleri üretiminin %98’inin planlamaya alındığını söyleyen Yumaklı:
-
Yeni yetiştiricilik bölgeleriyle 7.500 ton kapasitenin sisteme dahil edildiğini
-
8 yeni türün yetiştiriciliğe kazandırıldığını
-
Türkiye’nin en büyük Su Ürünleri Kontrol Merkezi’nin 2026’da Yalova’da açılacağını duyurdu.
GIDA GÜVENLİĞİ: “KIRMIZI ÇİZGİMİZ”
Bakan Yumaklı, gıda güvenliğinde taviz verilmediğini söyleyerek:
-
2024’te 1 milyon 329 bin,
-
2025 Kasım itibarıyla 1 milyon 160 bin denetim yapıldığını
-
25.750 iş yerine 2,2 milyar TL ceza kesildiğini açıkladı.
2026’da yaka kamerası denetim sistemi uygulanmaya başlanacak.
ORMAN YANGINLARI İÇİN “YENİ NORMAL”E UYGUN MÜCADELE
Orman yangınlarının iklim kaynaklı küresel bir tehdit olduğunu vurgulayan Yumaklı, Türkiye’nin güçlü bir hava ve kara filosuna sahip olduğunu vurguladı:
-
776 gözetleme kulesi (184’ü akıllı)
-
14 İHA
-
105 helikopter, 27 uçak
-
1.786 arazöz, 2.742 ilk müdahale aracı
2026’da 462 ton su atma kapasitesine ulaşılacağı açıklandı.
Kaynak: İHA
