Avrupa uzun yıllardır yenilenebilir enerji yatırımlarında küresel lider olarak hafızalarda yer bulmuştu. Ancak enerji krizinin etkileri, artan talep ve güneş–rüzgar yatırımlarındaki karlılık baskısı sonrası kıtada dengeler değişim göstermeye başladı. Bu dönüşümün en çarpıcı örneği ise TotalEnergies’in milyarlarca euroluk doğalgaz yatırımı oldu.
TOTALENERGIES’TEN 5,1 MİLYAR EUROLUK FOSİL YATIRIMI
Enerji devi TotalEnergies, Avrupa’daki doğalgaz santrallerinin yüzde 50’sini 5,1 milyar euro karşılığında satın alarak fosil yakıtlara yeniden güçlü şekilde yöneldi.
Şirket, bu tesisleri rüzgar ve güneş portföyünü dengelemek için kullanacağını açıklayarak “yenilenebilir enerjide tek başına karlılık beklemenin gerçekçi olmadığını” belirtti.
Santraller; Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda, İrlanda ve Fransa’da bulunuyor ve daha önce Çek iş insanı Daniel Kretinsky’nin kontrol ettiği EPH şirketine aitti.
AVRUPA ENERJİDE NEDEN GERİ ADIM ATIYOR?
Uzmanlara göre şirketler iklim politikalarında “aşırı iddialı hedeflerden” uzaklaşıyor ve daha uygulanabilir bir yaklaşım çiziyor.
Paris Anlaşması’nın belirlediği emisyon düşürme hedeflerinin küresel olarak tutturulmasının zorlaşması, enerji şirketlerini planlarını yeniden şekillendirmeye itti.
Wood Mackenzie Başkan Yardımcısı Luke Parker, şirketlerin artık “dünyayı tek başlarına düşük emisyonlu bir geleceğe sürükleyebileceklerine inanmadıklarını” belirtiyor.
ALMANYA DA DOĞALGAZA DÖNÜYOR
Yenilenebilir enerjinin öncülerinden Almanya’da üretim güvenliği için 10 GW kapasiteli doğalgaz santralleri inşa ediyor. Kıtanın hava şartlarına bağlı yenilenebilir üretimi tek başına güvenilir bulmadığının önemli bir göstergesi olarak düşünülüyor.
ABD POLİTİKALARININ AVRUPA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Trump yönetiminin iklim politikalarına yönelik sert tutumu, bazı Avrupa hükümetlerini petrol ve gaz sektörüne karşı daha sıcak bir pozisyon almaya zorlamış olabilir. Exxon Mobil’in Atina’da imzaladığı enerji anlaşması buna örnek olarak gösteriliyor. Anlaşma kapsamında Yunan sularında petrol ve gaz araştırması yapılacak.
GÜNEŞ VE RÜZGAR YATIRIMLARI KARLILIK TESTİNİ GEÇEMİYOR
TotalEnergies, yıllardır büyük ölçekli güneş ve rüzgar yatırımlarıyla biliniyor. Fakat şirket yönetimi artık sadece yenilenebilir projelere yatırım yapmanın beklenen getiriyi sağlamadığını ön görüyor.
Bunun temel sebepleri:
Güneş ve rüzgar üretiminin hava koşullarına bağımlılığı
Veri merkezleri gibi büyük tüketicilerin 7/24 enerji talebi
Şebeke dengeleme maliyetlerinin artması
Olarak görülüyor.
Şirket CEO’su Patrick Pouyanné, “Avrupa’da portföyümüz uzun vadede yüzde 50 gaz – yüzde 50 yenilenebilir dengesiyle ilerleyecek” ifadelerini kullandı.
RÜZGAR PROJELERİNDEN ÇEKİLİYOR
Avrupa’nın en büyük enerji şirketi Shell de benzer bir politika izliyor. Karlılık beklentisi düşük olduğu gerekçesiyle:
Britanya’da iki yüzer rüzgar çiftliği projesini durdurdu
ABD’de Atlantic Shores denizüstü rüzgar projesinden ayrıldı
Şirket, elektriği daha çok ticaret yoluyla değerlendirmeyi hedefliyor.
UKRAYNA SAVAŞI ÜRETİM DENGELERİNİ DEĞİŞTİRDİ
Rusya’dan gelen gaz akışının azalması, Avrupa’yı ABD LNG’sine bağımlı hale getirdi. Bu durum bazı ülkeleri kendi hidrokarbon kaynaklarını yeniden değerlendirmeye mecbur bıraktı.
Energean CEO’su Mathios Rigas’a göre:
İtalya, sondaj kısıtlamalarını gevşetiyor
Yunanistan yeni arama anlaşmalarına imza atıyor
Yerel doğalgaz üretimi yeniden stratejik bir konuya dönüşüyor
Rigas, “Avrupa hükümetleri fosil yakıtlara yönelik daha gerçekçi bir yaklaşım benimsiyor” olarak ifade ediyor.
AVRUPA’NIN ENERJİ GELECEĞİ: PRAGMATİZM Mİ, GERİ DÖNÜŞ MÜ?
Avrupa’da yaşanan bu gelişmeler, kıtanın iklim hedeflerinden tamamen uzaklaştığı anlamına gelmiyor. Ancak enerji devleri, yalnızca yenilenebilir odaklı tek yönlü planların sürdürülebilir olmadığını riskli hale geldiğini değerlendiriyor.
Yeni dönem:
Güvenilir üretim için doğalgaz altyapısının güçlendirilmesi
Yenilenebilir enerjinin destekleyici ancak tek başına yeterli olmadığı bir model
Şirketlerin karlılığı önceleyen yatırım stratejileri
olarak düşünülüyor.
Haber Merkezi