Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Toplu Konut İdaresi Başkanlığına (TOKİ) sosyal konut projelerinde, kadınların evlilik nedeniyle nüfus kütüğünün değişmesinin başvuru şartlarının sağlanmasına engel teşkil etmemesi yönünde düzenleme yapılması tavsiyesinde bulundu.
HAK SAHİBİ KADIN MAĞDUR OLDU
KDK kararına göre, TOKİ’nin Kilis’te 20 Mayıs’ta başlattığı sosyal konut projesine başvuran bir kadın, kura sonucu hak sahibi oldu. İşlemleri tamamlamak üzere bankaya giden kadın, nüfus kayıt bilgilerinde kütüğünün Hatay olması nedeniyle sözleşmeyi imzalayamadı.
Bunun üzerine KDK’ye başvuran kadın, evlenmesi nedeniyle nüfus kütüğünün Hatay’a taşındığını, kendisi ve eşinin ise 25 yıldır Kilis’te ikamet ettiğini bildirdi. Hak sahipliğinin haksız şekilde geri alındığını belirten kadın, mağduriyetinin giderilmesini talep etti.
KDK'DEN TOKİ'YE DÜZENLEME ÖNERİSİ
Başvurucuyu haklı bulan KDK, kura sonucu çıkan konutun kadına tahsis edilmesi ve gelecekte benzer mağduriyetlerin yaşanmaması için evlilik sebebiyle zorunlu nüfus kaydı değişikliklerinin başvuru şartlarının sağlanmasına engel teşkil etmeyeceğine ilişkin açık ve düzenleyici nitelikte bir düzenleme yapılması yönünde TOKİ’ye tavsiyede bulundu.
"EVLİLİK NEDENİYLE KÜTÜK DEĞİŞİKLİĞİ DEĞERLENDİRİLSİN"
Kararda, TOKİ’nin sosyal konut projeleriyle alt gelirli kişilerin konut ihtiyacının karşılanmasının amaçlandığı belirtilerek, başvurularda aranan “il nüfusuna kayıtlı olma” ve “ikamet” şartlarının, projenin başlatıldığı şehirde yaşayanlara imkan tanımayı hedeflediği ifade edildi.
Kadının evlilik nedeniyle nüfus kaydının değişmesinin kanuni bir zorunluluk olduğu aktarılan kararda, bu durumun kadının mevcut yerleşim yeri, fiili yaşam ilişkileri veya başvuru öncesi ikamet koşullarını ortadan kaldırmadığı kaydedildi.
"EŞİTLİK VE ÖLÇÜLÜLÜK İLKELERİYLE BAĞDAŞMIYOR"
Evlenmenin doğal ve zorunlu bir sonucu olarak gerçekleşen nüfus kaydı değişikliğinin, kadınların sosyal konuta erişimini imkansız kılacak şekilde katı ve şekli bir yorumla uygulanmasının Anayasa’nın “eşitlik” ve “ölçülülük” ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilen kararda, bu durumun kadınları erkeklere göre dezavantajlı konuma getirdiği vurgulandı.
"KADINLAR DEZAVANTAJLI DURUMA DÜŞÜRÜLMESİN"
Kararda şu değerlendirmelere yer verildi:
“Başvuru öncesinde, gerekli süre boyunca ilgili ilde ikamet ettiğini resmi belgelerle ortaya koyan ve yalnızca evlilik nedeniyle nüfus kaydı değişmiş olan kişilerin hak sahipliğinin engellenmesi, kanunun amacına aykırı bir sonuç ortaya çıkarmaktadır. Evlilik sebebiyle zorunlu olarak gerçekleşen nüfus kaydı değişikliklerinin sosyal konut başvurularında hak kaybına yol açmaması, kadınların bu nedenle dezavantajlı konuma düşürülmemesi ve TOKİ başvuru şartlarının yorumunda eşitlik, makul denge ve hakkaniyet ilkelerinin gözetilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.”
Kaynak: AA
