Greenpeace ABD Ofisi tarafından yayımlanan rapor, ABD’nin plastik geri dönüşüm sisteminde uzun süredir ciddi bir tıkanıklık yaşandığını gözler önüne serdi. Rapora göre, ülke 2018 yılından bu yana geri dönüşüm kapasitesinde hiçbir net artış sağlayamadı ve sistem fiilen işlemez hale geldi.
“PLASTIC MERCHANTS OF MYTH” RAPORUNDAN ÇARPICI TESPİTLER
Greenpeace ABD ofisinin yayımladığı “Plastic Merchants of Myth” (Plastik Efsane Tüccarları) başlıklı raporda, plastik endüstrisinin yıllardır sürdürdüğü “geri dönüşüm” söyleminin teknik ve ekonomik karşılığının olmadığının altı çizildi. Raporda, ABD’de plastik geri dönüşüm oranının yüzde 5 seviyesine kadar gerilediği vurgulandı.
PLASTİK ATIĞIN YÜZDE 86’SI TOPRAĞA GÖMÜLÜYOR
Raporda yer alan verilere göre, ABD’de üretilen plastik atıkların yüzde 86’sı doğrudan çöp sahalarına gömülüyor. Geriye kalan kısmın ise yakıldığı veya sistem dışına itildiği belirtiliyor. Bu tablo, plastik geri dönüşümünün büyük ölçüde işlevsiz hale geldiğini gösteriyor.
YAYGIN PLASTİK TÜRLERİNDE GERİDÖNÜŞÜM YOK SEVİYEDE
Raporda, en sık kullanılan plastik türlerine ilişkin çarpıcı oranlar bulunuyor. Buna göre:
Kahve kapsülleri, plastik tabak, çatal ve bıçaklarda geri dönüşüm oranı ve kapasitesi yüzde 0.
Yoğurt kapları ve paket servis kutuları (PP #5) için geri dönüşüm kapasitesi yalnızca yüzde 2.
En “geri dönüştürülebilir” olarak bilinen PET (#1) ve HDPE (#2) şişelerde bile kapasite yüzde 21–22 seviyesinde kalıyor.
GERİDÖNÜŞÜM ETİKETİYLE İHRACAT TÜRKİYE’Yİ TEHDİT EDİYOR
Raporda, ABD ve Batı ülkelerinde sistem dışına itilen, yakılan veya gömülen plastik atıkların “dönüştürülebilir ham madde” etiketiyle ihraç edilmesinin, Türkiye gibi ülkeleri doğrudan tehdit ettiğin altını çiziyor. Greenpeace’e göre bu durum, atık krizinin gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere aktarılması anlamını taşıyor.
“VİZE YOK” KAMPANYASINA GÜÇLÜ DAYANAK
Greenpeace ABD raporu, Greenpeace Türkiye’nin uzun süredir sürdürdüğü “Vize Yok” kampanyasının gerekçelerini de destekler nitelikte. Rapora göre, Batı’da geri dönüşüm sisteminin işlemediği plastik atıkların Türkiye’ye gönderilmesi, çevresel ve halk sağlığı açısından ciddi riskler barındırıyor.
“BU BİR TİCARET DEĞİL, BİR SUÇTUR”
Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer, konuya ilişkin değerlendirmesinde sert ifadelerde bulundu. Özyer, ABD’nin kendi raporuyla geridönüşümün teknik olarak mümkün olmadığını kabul ettiğini belirterek şu sözleri söyledi: “ABD’de yüzde 86 oranında toprağa gömülen bir malzemenin, okyanus aşıp Türkiye’ye geldiğinde ‘ekonomik değere dönüşmesi imkansız. Bize ‘sanayimiz için ham madde alıyoruz’ diyenler, aslında Batı’nın baş edemediği devasa çöp yığınını ithal ediyor. Avrupa’nın yeşil görünmek için halının altına süpürdüğü tozlar, Adana’da çocukların nefesine karışıyor. Bu bir ticaret değil, bir suçtur” dedi.
ATIK İTHALATINA YASAK ÇAĞRISI
Greenpeace Türkiye, raporun ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na çağrısını yineledi. Açıklamada, Türkiye’nin Avrupa’nın ve dünyanın çöp döküm alanına dönüşmemesi için atık ithalatının yasaklanması gerektiği vurgulandı.
Haber Merkezi
