Gümüş, benzersiz iletkenlik özelliği ve dayanıklılığı sayesinde elektronik, enerji ve ileri teknoloji başta olmak üzere birçok stratejik sektörün vazgeçilmez girdileri arasında yer alıyor. Arzının sınırlı olması ve büyük ölçüde diğer metallerin yan ürünü olarak üretilmesi ise gümüşü küresel tedarik zincirleri açısından kritik bir konuma taşıyor.
SON 10 YILDA FİYATLAR HIZLA YÜKSELDİ
Son 10 yılda gümüş fiyatları yatırım ve teknoloji odaklı talep artışıyla dikkat çekici bir yükseliş sergiledi. Spot piyasada ons başına yaklaşık 71 dolara kadar çıkan gümüş, 2025 başından bu yana yüzde 137 değer kazanarak aynı dönemde yüzde 71 artan altını geride bıraktı.
TALEP ARTIŞININ ARKASINDA BİRDEN FAZLA FAKTÖR VAR
Gümüş fiyatlarındaki güçlü yükseliş, birden fazla dinamiğin aynı anda etkili olmasıyla şekillendi. Yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar, elektronik ve yarı iletken sektörlerinde gümüşün vazgeçilmez bir sanayi girdisi haline gelmesi talebi hızla artırırken, üretimin yan ürün niteliğinde olması arz artışını sınırladı.
ENFLASYON VE GÜVENLİ LİMAN ETKİSİ
Kovid-19 salgını sonrası uygulanan genişleyici para politikalarının yol açtığı yüksek enflasyon ortamı, gümüşü altına alternatif bir değer saklama aracı olarak öne çıkardı. Uzun süre altına kıyasla görece ucuz kalan gümüş, bu dönemde küresel yatırımcıların ilgisini hızla üzerine çekti.
KÜRESEL TEDARİK ZİNCİRİNDE “KRİTİK METAL” OLARAK GÖRÜLÜYOR
Fiziki gümüş alımlarındaki artış, Borsa Yatırım Fonlarına (ETF) yönelen fon girişleri ve jeopolitik belirsizliklerin güçlendirdiği güvenli liman arayışı, fiyatlardaki yükselişi destekleyen temel unsurlar arasında yer aldı. Yeşil enerji dönüşümünde yoğun kullanılan gümüş, bu nedenle küresel tedarik zincirlerinde “kritik metal” olarak değerlendiriliyor.
YEŞİL ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ TALEBİ BESLİYOR
Gümüş; güneş panelleri, elektrikli araçlar ve enerji depolama sistemleri gibi temiz enerji teknolojilerinde yoğun biçimde kullanılıyor. Bu alanlarda yaşanacak olası bir arz sıkıntısının, yenilenebilir enerji yatırımlarını ve ülkelerin enerji dönüşüm hedeflerini doğrudan etkileyebileceği belirtiliyor.
TALEP COĞRAFYASI GENİŞ VE ÇOK BOYUTLU
Dünya genelinde gümüş talebi yalnızca yatırımcı ilgisiyle sınırlı kalmıyor. Endüstriyel ve teknolojik kullanım alanlarının genişlemesi, talebi coğrafi olarak da yaygınlaştırıyor. Çin, Hindistan ve ABD, gümüş talebinde öne çıkan ülkeler arasında yer alırken, bu ülkelerde elektronik, güneş enerjisi ve otomotiv sektörlerindeki üretim dikkat çekiyor.
ASYA VE AVRUPA’DA GÜMÜŞ KULLANIMI ARTIYOR
Çin, artan güneş paneli ve elektronik üretim kapasitesiyle endüstriyel gümüş talebinin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Avrupa’da özellikle Almanya’da otomotiv ve yenilenebilir enerji yatırımları gümüş talebini canlı tutarken, Japonya ve Güney Kore gibi ülkelerde yarı iletken ve ileri teknoloji üretimi gümüş kullanımını artırıyor.
“TALEP ARTIŞI GEÇİCİ DEĞİL”
Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz, gümüşün uzun yıllar takı ve yatırım aracı olarak bilindiğini ancak bu algının hızla değiştiğini söyledi. Yılmaz, yeşil enerji dönüşümüyle birlikte gümüşün artık temiz teknolojilerin temel sanayi girdilerinden biri haline geldiğini vurguladı.
GÜNEŞ ENERJİSİ VE ELEKTRİKLİ ARAÇLARDA KRİTİK ROL
Yılmaz, gümüşün güneş panellerinde elektriğin kayıpsız iletimini sağlayan kritik bir iletken olduğunu belirterek, elektrikli otomobillerde de bataryadan motora uzanan elektrik akışında, şarj sistemlerinde ve araç içi elektroniklerde önemli rol oynadığını ifade etti.
ORTA VE UZUN VADEDE TALEP İKİYE KATLANABİLİR
Uluslararası enerji raporlarına dikkat çeken Yılmaz, önümüzdeki yıllarda güneş enerjisi ve elektrikli ulaşımın daha da yaygınlaşmasının beklendiğini söyledi. Bu gelişmelerle birlikte gümüş talebinin orta ve uzun vadede bugünkü seviyesinin yaklaşık iki katına çıkabileceğini belirten Yılmaz, “Bu tablo, gümüşteki talep artışının geçici bir fiyat hareketi olmadığını ve yeşil enerji dönüşümüne paralel olarak kalıcı olacağını gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak:AA
