Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. İsmail Bozkurt, uykunun yalnızca bir dinlenme süreci değil, beynin kendini temizlediği ve yenilediği hayati bir dönem olduğunu belirtti. Dr. Bozkurt, “Günde 6 saatin altında uyku, amiloid-beta birikimini ve beyin iltihabını artırır. Alzaymır riski 2-3 kat yükselir” dedi.
DERİN UYKU, BEYNİN TEMİZLİK ZAMANI
Derin uykuda “glinfatik sistemin” devreye girdiğini söyleyen Bozkurt, “Bu sistem, beyin atıklarını temizleyerek amiloid-beta ve tau gibi toksik proteinleri uzaklaştırır. Beyin hücreleri küçülür, aralarındaki boşluk artar ve beyin omurilik sıvısı bu boşluklarda dolaşarak toksinleri temizler. Bu sistem bozulursa alzaymır riski belirgin şekilde artar” ifadelerini kullandı.
UYKUSUZLUK NÖROLOJİK HASTALIKLARI TETİKLİYOR
Kronik uykusuzluğun nörodejeneratif hastalıklarla doğrudan ilişkili olduğunu vurgulayan Bozkurt, “Uykusuzluk sadece zihinsel yorgunluk değil, aynı zamanda iltihaplanmayı da artırır. Parkinsonda dopamin hücrelerinin kaybı hızlanır. Uyku azaldığında beyin ödemi artar, nöroplastisite azalır, enfeksiyon riski yükselir” dedi.
KALİTELİ UYKU BEYNİN KORUYUCU KALKANI
Uykunun öğrenme, hafıza ve iyileşme süreçleri için kritik öneme sahip olduğunu belirten Bozkurt, “REM ve derin uyku yeni sinir bağlantılarının kurulması için gereklidir. Uyku olmadığında öğrenme de iyileşme de durur. Her apne atağında oksijen azalır ve kafa içi basınç yükselir. İnme riski 3 ila 6 kat artar, CPAP tedavisi ise bu riski yüzde 70 - 80 oranında azaltır” dedi.
“UYKU HİJYENİ BİR LÜKS DEĞİL, GEREKLİLİK”
Dr. Bozkurt, kaliteli uykunun melatonin ve büyüme hormonunun dengelenmesini sağladığını, bunun da genel beyin sağlığı için hayati öneme sahip olduğunu belirterek, “Uykusuzluk prefrontal korteksin ve hipokampusun işlevlerini bozar, inflamasyonu artırır ve beynin temizliğini engeller. Bu çoğu zaman tedavi edilebilir bir durumdur. Uyku hijyeni, sağlıklı yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır” ifadelerini kullandı.
Kaynak: İHA
