11 ŞUBAT - Dünyayı değiştiren 7 kadın

Hayat kurtaran ilaçlardan gündelik hayatı kolaylaştıran icatlara kadar çok sayıda gelişmeyi bilim kadınlarına borçluyuz.

Ancak kadınların bilimsel çalışmaları genelde erkek meslektaşlarınınkine göre daha az tanınırlığa sahip.

Bunun sebeplerinin başında, kısaca STEM olarak adlandırılan bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında asırlardır kadınlara yönelik bir önyargının var olması geliyor.

Bilim kadınları ise tüm önyargılara ve kendilerine yönelik tereddütlere rağmen tabuları yıkmaya ve bilime değerli katkılarını sunmayı sürdürüyor.

11 Şubat, Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Bilimde Kadın ve Kız Çocukları Günü olarak ilan edildi. UN Women, bugün için tarihe damga vurmuş 7 bilim kadınının profilini paylaştı.

SITMA TEDAVİSİ

Farmasötik kimyager Tu Youyou, Geleneksel Çin Tıbbı'ndan esinlenerek sıtma hastalığına çok önemli bir tedavi yöntemi geliştirdi. Tu'nun yaptığı buluş sayesinde milyonlarca insanın hayatı kurtuldu.

2015 yılında Nobel Tıp Ödülüne layık görülen Tu, ekibi ile yaptığı araştırmalarda 1600 yıl önce Çinli doktorların sıtma hastaları için Pelinotu (Artemisia annua) bitkisinin kullandığını buldu. Ekip, bitkinin içindeki artemisinin aktif bileşenini test ederek sonuçlarını tüm dünya ile paylaştı.

Dünya Sağlık Örgütü, sıtmaya karşı ilk uygulanacak tedaviler arasında artemisinini öneriyor.

KURAKLIĞA ÖNLEM

19 yaşındaki Kiara Nirghin, ülkesi Güney Afrika'da yaşanan bir kuraklığın ardından harekete geçmeye karar verdi.

Bu amaçla icat ettiği süper emici polimer, kendi ağırlığını 100 katından fazla suyu tutabiliyor. Çok düşük maliyete üretilen çevre dostu icat, kuraklık zamanında ekinlerin korunması için önemli bir avantaj sağlayabilir.

2016 yılında Google Bilim Fuarı'nı kazanan Nirghin, şimdi ise eğitimi ve çalışmalarına Stanford Üniversitesi'nde devam ediyor.

UZAY HESAPLAMASI

Matmatikçi Katherine Johnson, yaptığı hesaplamalar sayesinde çok sayıda astronotun güvenli bir şekilde uzaya çıkmasını ve Dünya'ya dönmesini sağladı.

Üniversitede okuduğu bölümün ilk siyahi mezunu olan Johnson, sadece cinsiyeti değil kökeni yüzünden de ayrımcılığa maruz kaldı. Ancak pes etmeyen 101 yaşındaki Johnson, bilim alanında kadınlara ve kızlara rol model olmaya devam ediyor.

NÜKLEER BİLİM

Tarihin en tanınmış bilim kadınları arasında yer alan fizikçi ve kimyacı Marie Curie, günümüzdeki nükleer bilimin temelini oluşturan kişi olarak tanınıyor.

Curie'nin çalışmaları, radyolojiden kanser tedavilerinde kullanılan radyoterapiye kadar çok sayıda alanın temelini oluşturuyor.

4 Temmuz 1934'te yaşamını yitiren kimyager ve fizikçi Marie Curie, tarihte iki Nobel Ödülü’ne sahip ilk bilim insanıdır.

Nobel Ödülü alan ilk kadın ve iki ayrı dalda Nobel Ödülü alan ilk kişi olan Marie Curie, günümüzde hala buluşlarıyla insanların hayatını kurtarıyor. Curie, her ne kadar uzun süre boyunca maruz kaldığı radyasyon nedeniyle hayatını kaybetse de, hayatta olduğu sürece taşıdığı merak ve cesaret ile bu alanlarda çalışmak isteyen kadınlara örnek oluyor.

SUYUN YAPISINI ÇÖZDÜ

Brezilyalı fizikçi Marcia Barbossa, kompleks su molekülü üzerine yaptığı çalışmalar ile tanınıyor. Molekülü daha iyi tanıyarak tatlı su kıtlığını azaltabileceğimizi düşünen Barbossa, su yapısının depremleri de anlamaya yarayabileceğini savunuyor.

Barbossa, yaptığı bilimsel araştırmaların haricinde kadınların ve kızların bilimde daha fazla aktif olmaları için de çalışmalar yürütüyor. Bilim kadını, bu amaçla her sene çok sayıda konferans düzenliyor ve yazı yayımlıyor.

KÜÇÜK ÇİFTÇİYE KATKI

Etiyopya'da yoksul bir ailenin kızı olarak dünyaya gelen Segenet Kelemu, hayatını küçük çapta ziraat yapan çiftçilere adadı. Bitki pataloğu olan Kelemu, küçük tarlalarda daha fazla nasıl üretim yapılabilir sorusuna cevap arıyor.

Doğduğu bölgede üniversite mezunu ilk kadın olan Kelemu, yurtdışında yıllarca sürdürdüğü bilimsel faaliyetlerin ardından yeni bilim insanlarını yetiştirmek için Afrika'ya döndü.

İLK MADALYAYI ALDI

İran'ın başkenti Tahran'da büyüyen Meryem Mirzakhani, lise öğrenciliği yıllarında matematiğe olan ilgisini keşfetti.

1994 yılında Uluslararası Matematik Olimpiyatları'nda altın madalya alan ilk İranlı kadın Mirzakhani, doktora eğitimini Harvard Üniversitesi'nde tamamladı. Mirzakhani 2014'te matematik biliminin en prestijli ödülü Field Madalyası'na layık görüldü.

İran doğumlu matematikçi Meryem Mirzakhani, matematiğin Nobel ödülü olan “Fields” madalyasını alan ilk kadın oldu...

2017 yılında hayatını kaybeden Mirzakhani, geride bıraktığı mirasıyla tüm dünyada bilim kadınlarına yol göstermeye devam ediyor.