Uygulamamızı ziyaret ederek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından dünya enerji ticaretinin kritik geçiş noktalarından biri olan Hürmüz Boğazı, yeniden küresel gündemin merkezine oturdu. Bu dar su yolu, Orta Doğu’daki petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretiminin dünya pazarlarına ulaştırılmasında hayati bir rol oynuyor.
Basra Körfezi ile Umman Denizi’ni birbirine bağlayan Hürmüz Boğazı üzerinden, Orta Doğu ülkeleri günlük 17 ila 20 milyon varil ham petrol ve kondensatı dünya piyasalarına sevk ediyor. Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre, bu hacmin yaklaşık yüzde 70’i Asya ülkelerine, başta Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore olmak üzere ulaştırılıyor.
Sadece petrol değil, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden çıkan LNG sevkiyatlarının büyük bölümü de Hürmüz Boğazı üzerinden yapılıyor. Küresel LNG ticaretinin yaklaşık yüzde 20’si bu bölgeden geçiyor. Avrupa da bu sevkiyatın önemli alıcıları arasında yer alıyor.
Geçmişte yaptığı açıklamalarda Hürmüz Boğazı’nı kapatabileceğini dile getiren İran, bu yönde henüz bir adım atmadı. Ancak İsrail’in son saldırıları sonrası bölgede gerilimin daha geniş bir çatışmaya dönüşebileceği ihtimali, bu kritik su yolunun kapanabileceği yönündeki küresel endişeleri artırdı.
Saldırıların ardından petrol fiyatlarında hızlı bir yükseliş yaşandı. Brent petrolün varil fiyatı, gün içinde yüzde 7’nin üzerinde artışla 73,58 dolara kadar çıktı. Uzmanlara göre, Hürmüz Boğazı’nın kapanması halinde küresel petrol akışının yüzde 20’si etkilenebilir ve petrol fiyatları 100 dolar seviyelerine ulaşabilir.
Bazı analizlere göre İran, ekonomik çıkarları ve Çin gibi büyük ticaret ortaklarına olan enerji bağı nedeniyle Hürmüz Boğazı’nı kapatmaya istekli olmayabilir. Ülkenin neredeyse tüm petrol ihracatı bu geçiş yoluna bağlı durumda.
İngiltere merkezli UKMTO ve BIMCO, artan gerilimin deniz yollarında askeri hareketliliği tırmandırabileceği ve ticari gemi trafiğini doğrudan etkileyebileceği yönünde uyarılarda bulundu. Özellikle tanker taşımacılığı yapan firmalar için tehdit algısı artmış durumda.
İsrail ordusu, sabah saatlerinde Tahran, Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi, Loristan ve Kirmanşah gibi kentlere eş zamanlı hava saldırıları düzenledi. Bu saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami ve 6 nükleer bilim insanı dahil çok sayıda üst düzey isim hayatını kaybetti.
Tahran’daki saldırılarda sivil yerleşim alanlarının da hedef alınması sonucu çok sayıda sivilin yaşamını yitirdiği bildirildi. Bu durum uluslararası kamuoyunda endişe ve tepkiyle karşılandı.
Haber Merkezi
