İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Lahey’de düzenlenen Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) Üye Devletler 30’uncu Konferansı’nda yaptığı konuşmada, İsrail’in yalnızca koruma altındaki nükleer tesisleri değil, OPCW denetimi altındaki alanları da hedef aldığını belirtti. Arakçi, bu saldırıların kimyasal ve radyoaktif maddelerin yayılma riskini artırdığını, olası bir sızıntının İran sınırlarının ötesinde bile ciddi tehdit oluşturabileceğini söyledi.
“KİMYASAL SİLAHLAR SÖZLEŞMESİ İNSANLIĞIN ORTAK VİCDANIDIR”
Arakçi, Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’nin önemine vurgu yaparak İran’ın geçmişte Saddam Hüseyin rejiminin kimyasal saldırılarıyla büyük acılar yaşadığını hatırlattı.
İranlı sivillerin ve askerlerin maruz kaldığı saldırıların etkilerinin 40 yıl sonra bile sürdüğünü ifade eden Arakçi, kimyasal saldırıların zamanaşımına uğramayan insanlık suçları olduğunu söyledi.
“SADDAM’IN KİMYASAL SALDIRILARI İÇİN HESAP VERİLMELİ”
Arakçi, Saddam rejiminin kimyasal saldırılarıyla ilgili adalet arayışlarının devam ettiğini belirtti. Kimyasal programın geliştirilmesine katkı sağlayan ülke ve şirketlerin de sorumluluk taşıdığını vurgulayarak, bu aktörlerin bağımsız soruşturmalar yürütmesi gerektiğini dile getirdi.
“BM ŞARTI SİSTEMLİ ŞEKİLDE İHLAL EDİLİYOR”
Konuşmasında uluslararası düzeni de eleştiren Arakçi, “kural temelli düzen” adı altında tek taraflı politikaların normalleştiğini söyledi.
BM Şartı’nın, devletler arası güç kullanımını yasaklayan maddesinin sürekli ihlal edildiğini, bu ihlallerin zamanla olağan hale getirildiğini belirtti.
“İSRAİL’İN SALDIRILARI ABD DESTEĞİYLE NORMALLEŞTİ”
Arakçi, İsrail’in bölgede sürdürdüğü saldırıların ABD’nin siyasi ve askeri desteğiyle “normalleştirildiğini” söyledi. ABD’nin uluslararası hukuka yönelik küçümseyici tutumunun, yasaklı silahların kullanımını engelleyen normları zayıflattığını ifade etti.
İsrail’in Gazze ve Lübnan’da misket bombaları da dahil olmak üzere çeşitli yasaklı silahlar kullandığını belirtti.
“BÖLGE HUKUKSUZLUĞUN EN YOĞUN YAŞANDIĞI COĞRAFYADIR”
Arakçi, İsrail ve ABD’nin bölgedeki askeri operasyonlarının kalıcı güvensizlik yarattığını söyledi. İsrail’in bugüne kadar yedi ülkeye saldırdığını, işgallerin sürdüğünü belirterek, İran’a yönelik saldırıların uluslararası hukukun yerini “askeri zorbalığın” aldığını gösterdiğini kaydetti.
“SALDIRILAR, KİMYASAL VE RADYOAKTİF MADDE YAYILMA RİSKİNİ ARTIRDI”
Arakçi, İsrail’in OPCW denetimi altındaki alanları hedef almasının NPT ve Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’ne ağır darbe olduğunu söyledi. Kimyasal veya radyoaktif bir sızıntının bölgesel çevre ve insan sağlığı açısından felaket olabileceğini belirtti.
Ayrıca ABD’nin İsrail’in saldırılarındaki rolünü kabul eden açıklamalarının “açık bir sorumluluk göstergesi” olduğunu ifade etti.
“OPCW TARAFSIZ VE SİYASALLAŞMAMIŞ ŞEKİLDE ÇALIŞMALIDIR”
Arakçi, örgütün tarafsızlığının korunmasının hayati önemde olduğunu söyledi. Kimyasal Silahlar Sözleşmesi’nin siyasi amaçlarla kullanılmaması gerektiğini vurgulayarak OPCW’nin baskıdan uzak, teknik temelli çalışması gerektiğini belirtti.
“İSRAİL’İN SÖZLEŞMEYE TARAF OLMASI ZORUNLUDUR”
Arakçi, İsrail’in hiçbir silahsızlanma anlaşmasına taraf olmadığını ve bölgedeki kitle imha silahsızlanmasının önündeki tek engel olduğunu savundu. Soykırım yürüten bir rejimin elinde kitle imha silahları bulunmasının küresel güvenlik için varoluşsal tehdit olduğunu söyledi.
“SEÇİCİ UYGULAMA SÖZLEŞMEYİ ZAYIFLATIR”
Arakçi, sözleşme hükümlerinin istisnasız uygulanması gerektiğini belirtirken ABD’nin uyum eksikliklerinin ve gecikmelerinin örgütün raporlarında yer aldığını söyleyerek bu durumun güveni zedelediğini ifade etti.
ABD’NİN KİMYASAL SİLAH STOKU VE GECİKME ELEŞTİRİSİ
Arakçi, dünyanın en büyük ilan edilmiş kimyasal silah stokuna sahip ABD’nin imha sürecinde yıllarca geciktiğini söyledi. Bazı faaliyetlere ilişkin bilgilerin şeffaf şekilde paylaşılmadığını belirterek bunun sözleşmenin ruhuna aykırı olduğunu dile getirdi.
“YAPTIRIMLAR MAĞDURLARIN TEDAVİSİNİ ENGELLİYOR”
Arakçi, ABD’nin tek taraflı yaptırımlarının İran’daki kimyasal silah mağdurlarının tedavisini zorlaştırdığını söyledi. Bu yaptırımların hukuka aykırı olduğunu belirterek bazı tıbbi malzeme ve ekipmanların İran’a transferinin engellendiğini ifade etti.
Saddam’ın kimyasal programında rol alan ülkelerin mağdurların tedavisinin önüne engel koymaması gerektiğini vurguladı.
Kaynak: İHA
