Uygulamamızı ziyaret ederek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
İrlanda, ülke tarihinin en büyük termik santralini devre dışı bırakarak Avrupa’da kömürden tamamen çıkan 15. ülke oldu. Batı Clare bölgesinde yer alan 915 megavatlık Moneypoint Elektrik Santrali, 20 Haziran 2025 gecesi itibarıyla kömürle elektrik üretimini kalıcı olarak durdurdu. Böylece İrlanda, karbon yoğun fosil kaynaklardan temiz enerjiye geçişte kritik bir eşik daha aştı.
1980’li yıllarda enerji güvenliği için inşa edilen ve uzun süre İrlanda’nın elektrik ihtiyacının dörtte birini karşılayan Moneypoint Santrali, artık yalnızca acil durumlar için ağır fuel-oil ile çalışacak yedek bir ünite olarak konumlandırıldı. Bu geçici işlevin 2029 yılına kadar sürmesi planlanıyor.
Santralin kapatılması, İrlanda’nın yenilenebilir enerjiye yaptığı yatırımların doğrudan bir sonucu. 2024 itibarıyla ülkenin elektrik üretiminin %37’si rüzgâr enerjisinden sağlanırken, güneş enerjisi de hızla büyüyen bir paya ulaştı. Uzmanlara göre, bu dönüşüm 2030 yılına kadar elektriğin %80’inin yenilenebilir kaynaklardan karşılanması hedefini ulaşılabilir kılıyor.
Moneypoint sahasının kaderi yalnızca bir kapanışla sınırlı değil. Eski kömür sahası, “Green Atlantic@Moneypoint” projesiyle birlikte 400 MW açık deniz rüzgâr santrali ve yeşil hidrojen üretim tesisi olarak yeniden hayata geçirilecek. Bu dönüşüm, hem yeni istihdam fırsatları yaratacak hem de İrlanda’yı Avrupa’nın önemli hidrojen ihracat merkezlerinden biri haline getirecek.
İrlanda Enerji Bakanı Eamon Ryan, süreci “Enerji güvenliğimizi pekiştirirken iklim hedeflerimize de hızla yaklaşıyoruz” sözleriyle değerlendirdi. ESB CEO’su Pat O’Doherty ise Moneypoint’in artık Atlantik’i avantaja dönüştüren bir temiz enerji üssüne dönüşeceğini vurguladı.
Yetkililere göre bu dönüşüm yalnızca çevresel değil, ekonomik faydalar da sağlayacak. Fosil yakıt fiyatlarındaki dalgalanmaların azalmasıyla birlikte, tüketici elektrik tarifelerinde düşüş beklentisi de oluştu.
Her ne kadar kömürden çıkış örnek niteliğinde olsa da İrlanda’nın enerji geleceği tamamen net değil. Hükümet, veri merkezlerinin artan elektrik talebini karşılamak amacıyla en az 2 GW kapasiteli yeni doğalgaz santralleri kurmayı planlıyor. Çevreci kuruluşlar bu yatırımların karbon nötr hedeflerle çeliştiğini savunuyor.
Friends of the Earth Ireland Direktörü Jerry Mac Evilly, fosil yakıtlı yedek sistemlerin tamamen terk edilmesi ve enerji sisteminin pil depolama, talep yönetimi ve yenilenebilir enerji temelli bir yapıya dönüştürülmesi gerektiğini vurguladı.
İrlanda’nın attığı bu adım, Avrupa’nın kömürden çıkış sürecinde sembolik bir an olarak değerlendiriliyor. 15 Avrupa ülkesi halihazırda kömürle elektrik üretimini tamamen durdurmuş durumda. İspanya ve İtalya gibi ülkelerin de yıl sonuna kadar son kömür santrallerini kapatması bekleniyor. Avrupa genelinde 10 ülke daha 2030 yılına kadar kömürden çıkmayı taahhüt etti.
İrlanda’nın kararlı geçişi, dünya genelinde enerji politikalarının ne yönde evrildiğine güçlü bir örnek sunuyor. Türkiye ise hâlen kömür kullanımını sürdürüyor ve resmi bir çıkış takvimi bulunmuyor. Ancak, yeşil enerjiye yapılan küresel yatırımlar arttıkça Türkiye’nin de bu dönüşümde yerini alması yönünde beklentiler artıyor.
Haber Merkezi
