Munzur Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlyas Kayaokay, Osmanlı dönemine ait kemikten yapılmış ve üzerinde koruyucu dua bulunan tılsımlı bir tarak satın aldı. Kayaokay, eserin dönemin inanç dünyası ve sanat anlayışına ışık tuttuğunu belirtti.
KÜLTÜREL MİRASA AKADEMİK BİR YAKLAŞIM
Munzur Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlyas Kayaokay, akademik çalışmaları kadar Osmanlı el yazmaları ve tarihi objelere olan ilgisiyle de tanınıyor. 31 yaşında doçent unvanı alan Kayaokay, bugüne kadar 15 kitap ve 140’tan fazla akademik makale yayımladı. Koleksiyonunda 200 yıllık tezhipli Kur’an nüshaları, şair divanları, cönkler, mecmualar ve risaleler gibi yüzlerce nadide eser bulunuyor.
TILSIMLI OSMANLI TARAĞI
Kayaokay, son olarak bir müzayededen kemikten yapılmış Osmanlı dönemine ait bir tarak satın aldı. Ancak bu tarak, sıradan bir kişisel eşya değil; üzerinde koruyucu dua yer alan bir tılsım nesnesi. Kayaokay, eserin detaylarını şöyle anlattı:
“Yıllardır müzayedelerden, sahaflardan, bazen de köylerden çeşitli eserler topluyorum. Genellikle yazma eserler ilgimi çekiyor ama bazen bu tarz özel objelere de rastlıyorum. Geçtiğimiz yıl, kemikten yapılmış bu tarakla karşılaştım. Diğerlerinden farklı olarak, üzerinde Buhari’de de geçen sahih bir hadise dayanan koruyucu dua bulunuyor.”
ÜZERİNDE KORUYUCU DUA BULUNUYOR
Tarağın üzerinde, Hz. Muhammed’in torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için ettiği ve İbn Abbas tarafından rivayet edilen dua yer alıyor: “Allah’ın tam ve eksiksiz, kemale ermiş koruyucu kelimelerine sığınırım; her şeytandan, zehirli veya zarar verici her hayvandan, her kem göz isabetinden.”
İNANÇ VE SANAT TARİHİNE IŞIK TUTUYOR
Doç. Dr. Kayaokay, tılsımlı tarak gibi objelerin sadece dini değil, sanatsal ve sosyolojik açıdan da büyük önem taşıdığını vurguladı.
“Bu tür eserler, Osmanlı toplumunda inanç ile gündelik yaşamın nasıl iç içe geçtiğini gösteriyor. Eserin koruyucu anlamı kadar, üzerindeki hat işçiliği ve kemik oymacılığı da dönemin sanat anlayışına dair ipuçları veriyor” dedi.
Bu nadide parça, Osmanlı’nın inanç temelli sanat üretimine dair yeni akademik çalışmalara da kaynaklık edecek.
Kaynak: İHA