Afrika Boynuzu’nun en tartışmalı bölgelerinden biri olan Somaliland, son dönemde uluslararası gündemde öne çıkan başlıklardan biri haline geldi. Somali’den tek taraflı bağımsızlığını ilan eden ancak uzun yıllar boyunca tanınmayan Somaliland, İsrail’in “ülke” olarak tanıma kararı sonrası dünya siyasetinde dikkatle izlenen bir konuma yerleşti.
1991'DE BAĞIMSIZLIĞINI İLAN ETTİ
Somaliland, 1991 yılında Somali’den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etti. Ancak uluslararası toplum tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmadı. Somali yönetimi ise Somaliland’ı ülkenin ayrılmaz bir parçası olarak gördüğünü ve bölgeye ilişkin tüm uluslararası anlaşmaların yalnızca Mogadişu yönetiminin yetkisinde olduğunu vurguluyor.
ETİYOPYA İLE MUTABAKAT BÖLGESEL KRİZ YARATTI
Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak 2024’te imzalanan mutabakat zaptı, bölgesel tansiyonu artıran önemli bir gelişme oldu. Etiyopya’nın Somaliland’ı bağımsız bir ülke olarak tanımaya hazırlanması ve Somaliland’ın Etiyopya’ya denize erişim imkânı sağlamayı öngören adımları, Somali yönetiminin sert tepkisine ve diplomatik krize yol açtı.
ANKARA SÜRECİYLE TANSİYON DÜŞTÜ
Krizin büyümesi üzerine Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti tarafından yürütülen girişimler sonuçsuz kaldı. Tarafların Türkiye’nin arabuluculuğunda Ankara Süreci kapsamında bir araya gelmesiyle diplomatik tansiyon düşürüldü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde Ankara’da gerçekleştirilen görüşmelerde, sorunun çözümüne yönelik mutabakata varıldı.
Mutabakata göre, Somali’nin toprak bütünlüğü teyit edilirken, Etiyopya’nın denize erişim taleplerinin her iki tarafın da kazançlı çıkacağı bir işbirliği sürecine dönüştürülmesi benimsendi.
STRATEJİK ÖNEMİ ARTAN BİR BÖLGE
Somaliland, Afrika Boynuzu’nda Somali’nin kuzeybatısında yer alıyor. Kuzeyinde Aden Körfezi, batısında Cibuti, güney ve batısında Etiyopya, doğusunda ise Somali bulunuyor. Bölgenin başkenti ve en büyük şehri Hargeisa. Yaklaşık 176 bin kilometrekarelik yüzölçümüne sahip olan bölge, milyonlarca kişiye ev sahipliği yapıyor.
Somaliland; Afrika Boynuzu’nun güvenliği, ticaret yolları, denize erişim siyaseti ve uluslararası tanınma tartışmaları açısından stratejik bir konumda bulunuyor. İsrail’in tanıma kararı, Etiyopya ile yapılan anlaşmalar ve Somali ile yaşanan gerilimler, bölgenin küresel ölçekte daha yakından takip edilmesine neden oldu.
İSRAİL, SOMALİLAND'İ TANIYAN İLK ÜLKE
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Somaliland bölgesini "bağımsız ve egemen devlet" olarak tanıdıklarını duyurmuştu. Bu kararla İsrail, Somaliland'i tanıyan ilk ülke oldu.
Tel Aviv yönetiminin Somaliland’i tanıma yönündeki adımının arka planında birden fazla stratejik hesap bulunduğu değerlendiriliyor. Bu girişimle birlikte İsrail’in, Afrika Boynuzu’nda askeri, ticari ve jeopolitik avantajlar elde etmeyi hedeflediği belirtiliyor.
Kaynak: Haber Merkezi
