Türkiye’de geçici koruma statüsüyle yaşayan Suriyelilere ilişkin yeni bir döneme giriliyor. Dönüşlerin istenilen hızda ilerlememesi üzerine hükümet, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da sürece doğrudan dahil olmasıyla ikinci aşama düzenlemeleri hayata geçirmek için kolları sıvadı.
TÜRKİYE’DE 2 MİLYON 370 BİN SURİYELİ YAŞIYOR
Resmi verilere göre, Türkiye’de halen 2 milyon 370 bin Suriyeli, geçici koruma statüsü kapsamında yaşamını devam ettiriyor. Suriye’de savaşın sona erdiği 8 Aralık 2024’ten bu yana geçen yaklaşık bir yıllık sürede ülkesine dönen Suriyeli sayısının 600 bin civarında kaldığı belirtiliyor.
DÖNÜŞLERİN YAVAŞ KALMASI HÜKÜMETİ HAREKETE GEÇİRDİ
Geri dönüşlerin beklenen seviyeye ulaşmaması üzerine güvenlik bürokrasisi tarafından çeşitli adımlar atılsa da, bu düzenlemelerin yeterli etkiyi oluşturmadığı değerlendirildi. Bunun üzerine sürecin yeniden ele alındığı ve yeni bir yol haritası hazırlandığı belirtiliyor.
ERDOĞAN’A “GEÇİCİ KORUMA KALDIRILSIN” ÖNERİSİ
Basına yansıyan bilgilere göre, Avrupa’daki örneklere benzer şekilde Suriyelilerin geçici koruma statüsünün tek seferde kaldırılması önerisi Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunuldu. Ancak Erdoğan’ın, Türkiye’nin başından bu yana savunduğu gönüllü geri dönüş ilkesini hatırlatarak zorlayıcı yöntemlere karşı çıktığı belirtildi.
KADEMELİ KALDIRMA MODELİ BENİMSENDİ
Bu doğrultuda, geçici koruma statüsünün aşamalı ve kademeli şekilde kaldırılması kararlaştırıldı. İlgili bakanlık ve kurumların, dönüşleri teşvik edecek ve süreci kontrollü şekilde yönetecek yeni düzenlemeler üzerinde çalıştığı ifade edildi.
ÜCRETSİZ SAĞLIK HİZMETLERİ KALDIRILDI
Yeni sürecin ilk somut adımı, geçici koruma altındaki Suriyelilere sunulan ücretsiz sağlık hizmetlerinin kaldırılması oldu. Yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte sağlık hizmetlerinden yararlanmak için katkı payı ödeme zorunluluğu getirildi. Güvenlik kaynakları, bu uygulamanın geri dönüş kararlarını hızlandıracağını öngörüyor.
TÜRKİYE’DE KALMAK İÇİN İKAMET İZNİ ŞARTI
İkinci aşamada ise geçici koruma statüsü kaldırılan Suriyelilerin Türkiye’de kalabilmesi için ikamet izni alması gerekecek. Ancak bu iznin alınmasının ciddi şartlara bağlanacağı belirtiliyor.
İKAMET İZNİ İÇİN SIKI KRİTERLER GELİYOR
Yetkililere göre ikamet izni başvurularında;
-
Düzenli iş,
-
Konut ve geçerli kira sözleşmesi,
-
Sağlık sigortası,
-
Yeterli maddi imkan
gibi kriterler aranacak. Şartları sağlayamayanların Türkiye’de kalamayacağı, aksi halde kaçak durumuna düşecekleri belirtiliyor.
BM FONLARI GERİ DÖNÜŞLER İÇİN DEVREDE
Öte yandan, geri dönüş sürecinin hızlandırılması amacıyla Birleşmiş Milletler fonlarının da devreye alınması planlanıyor. Ülkesine dönmek isteyen Suriyelilere maddi destek sağlanması ve yol masraflarının karşılanması gündemde.
GÖNÜLLÜ VE HIZLI GERİ DÖNÜŞ
Yetkililer, alınan tüm kararların temel amacının zorlayıcı değil teşvik edici yöntemlerle geri dönüşleri hızlandırmak olduğunu vurguluyor. Yeni düzenlemelerle birlikte Türkiye’de Suriyelilere yönelik uygulamalarda daha sıkı ve kontrollü bir dönemin başlayacağı belirtiliyor.
Haber Merkezi
