Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteklediği arkeolojik kazılarda, Anadolu’nun binlerce yıllık üretim ve sofra kültürünü ortaya koyan yeni bulgular elde edildi. Kütahya Tavşanlı Höyük’te 4 bin yıllık nohut, Konya Çatalhöyük’te 8 bin 600 yıllık ekmek, Eskişehir Küllüoba Höyüğü’nde 5 bin yıllık ritüel amaçlı ekmek ve Karaman Topraktepe’de 1300 yıllık bezemeli arpa ekmekleri bulundu.
BAKAN ERSOY: “ANADOLU BİNLERCE YILDIR BEREKETİN MERKEZİ”
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, kazı sonuçlarının Anadolu’nun köklü gastronomi kültürünü ortaya koyduğunu belirterek şunları söyledi:
“Bugün nasıl gastronomide Türkiye konuşuluyorsa, binlerce yıl önce de Anadolu aynı bereketin ve kültürel zenginliğin merkeziydi. Kazılarda ortaya çıkarılan buğday, nohut ve ekmek kalıntıları, üretim geleneğini ve inanç sistemlerini bir bütün halinde yansıtıyor.”
TAVŞANLI HÖYÜK’TE 4 BİN YILLIK NOHUT
2025 kazı sezonunda Tavşanlı Höyük’te Tunç Çağı’na ait 4 bin yıllık nohut kalıntıları gün yüzüne çıkarıldı. Bu buluntular; buğday taneleri, pişmiş toprak kaplar ve gümüş bir saç halkasıyla birlikte bulundu. Mikroskobik analizlerde, Anadolu’nun erken tarım kültürüne ait oldukları doğrulandı. Aynı alanda 2022 yılında ortaya çıkarılan 4 bin 200 yıllık fındık kalıntılarının da çalı fındığı türüne (Corylus) ait olduğu belirlendi.
ANADOLU’NUN EKMEK GELENEĞİ
Kazılarda ortaya çıkan ekmek örnekleri, yalnızca beslenme değil aynı zamanda ritüel pratiklere de ışık tuttu.
-
Çatalhöyük’te 8 bin 600 yıllık mayalanmış ekmek bulundu.
-
Küllüoba Höyüğü’nde 5 bin yıllık ritüel amaçlı ekmek tespit edildi. Analizlerde gernik buğdayı ve mercimek kalıntıları saptandı, yaklaşık 140 derecede pişirilen ekmeğin bir parçasının koparıldığı ve bereket ritüeli kapsamında yakılarak evin eşik kenarına gömüldüğü belirlendi.
-
Topraktepe (Karaman) Antik Kenti’nde ise 1300 yıllık bezemeli arpa ekmekleri gün yüzüne çıkarıldı.
TARIMDAN RİTÜELE: KÜLTÜREL SÜREKLİLİK
Uzmanlara göre bu buluntular, Anadolu’da tarımsal üretim ile inanç pratiklerinin iç içe geçtiğini gösteriyor. Ekmek, nohut ve fındık gibi temel gıdalar yalnızca beslenmenin değil; ritüellerin, üretim kültürünün ve toplumsal yaşamın da simgesi olarak öne çıkıyor.
GEÇMİŞTEN GELECEĞE KÖPRÜ
Kültür ve Turizm Bakanlığı, yürüttüğü bilimsel kazılar sayesinde bu eşsiz mirasın insanlık tarihine kazandırıldığını, müzelerde sergilenen eserlerin geçmişle bugün arasında güçlü bir bağ kurduğunu vurguladı.
Kaynak:İHA
