Çin Halk Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosu Wei Xiaodong, İstanbul’da düzenlenen “Çin’in 15. Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Türkiye-Çin Ekonomik İlişkileri” programında yaptığı açıklamalarda, iki ülke arasındaki enerji, teknoloji ve güvenlik iş birliğinin önümüzdeki beş yılda keskin şekilde derinleşeceğini belirtti.
YENİ ENERJİ VE TEKNOLOJİDE STRATEJİK DÖNÜŞÜM
Başkonsolos Wei, Çin’in yeni dönem büyüme vizyonunda yeni enerji teknolojilerinin, hidrojen üretiminin, füzyon çalışmalarının ve uzay-ekonomi projelerinin merkezde yer aldığının altını çizdi.
Wei’nin açıklamasına göre Çin, 2025 sonrasında:
Daha modernize bir enerji-sanayi altyapısı kuracak
Yeni nesil enerji teknolojilerine daha fazla kamu yatırımı yapacak
Hidrojen, biyoteknoloji, kuantum ve 6G iletişim teknolojilerinde atılım amaçlayacak
Bu kapsamda Çin’in enerji dönüşümü, yalnızca iç pazar için bir yol haritası değil; aynı zamanda Avrasya enerji iş birliklerinin yönünü belirleyen yeni bir çerçeve niteliği taşıyor.
YENİ ENERJİDE TÜRKİYE-ÇİN İŞ BİRLİĞİ GENİŞLİYOR
Wei Xiaodong, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in ağustos ayında yaptığı görüşmeye atıfta bulunarak, iki ülkenin yeni enerji, 5G, biyotıp ve ileri teknoloji alanlarında ortak hedefler belirlediğini vurguladı.
Enerji eksenli iş birliği başlıkları şöyle genişletildi:
Güneş enerjisi ve fotovoltaik üretim
Rüzgar türbini ekipmanları ve yeşil elektrik altyapısı
Elektrikli araç bataryaları ve lityum teknolojileri
Yeni enerji taşımacılığı (NEV)
Yeşil hidrojen üretimi ve depolama sistemleri
Wei’nin açıklamasına göre, önümüzdeki süreçte Türkiye ve Çin, yeni nesil enerji teknolojileri üzerinden stratejik bir ortaklık modeli geliştirecek.
TÜRK MATEMATİKÇİNİN 5G TEKNOLOJİSİNE KATKISI
Wei, iki ülke arasındaki bilimsel iş birliklerinin enerjide çarpıcı örnekler verdiğini vurguladı:
Çin’in C919 yolcu uçağı, Türk şirketi Keyvan Havacılık’ın navigasyon verilerini kullanıyor.
Huawei’nin 5G altyapısı, Türk bilim insanı Prof. Erdal Arıkan’ın bilgi teorisi çalışmaları üzerine inşa edildi.
İleri malzemeler ve esnek elektronikler üzerine ilk Çin-Türkiye sempozyumu bu yıl İstanbul’da yapıldı.
Türkiye ve Çin’in bilgi, teknoloji ve enerji bağımsızlığında birbirini tamamlayan iki ülke olduğunun altını çiziyor.
HİDROJEN, GÜNEŞ VE RÜZGARDA YENİ FIRSATLAR
Wei Xiaodong’a göre Çin, “Güzel Çin Girişimi” kapsamında karbon emisyonlarını hızla düşürmeyi ve tamamen yeni bir enerji sistemi kurmayı amaçlıyor. Bu sistemin Türkiye ile iş birliği alanları genişliyor:
Fotovoltaik güneş paneli ekipmanlarında ortak üretim
Rüzgar enerjisi ekipmanlarında teknoloji paylaşımı
Hidrojen üretim tesisleri üzerine ortak projeler
Yeşil lojistik ve yenilenebilir enerji taşımacılığı sistemleri
Bu başlıkların tamamı, iki ülkenin enerji sektörlerinde büyüyen iş birliği potansiyelini gösteriyor.
ENERJİ VE TEKNOLOJİ ODAKLI YATIRIM DÖNEMİ
Çin’in yabancı yatırımlar için “olumsuz listeyi” kısaltacağını söyleyen Wei, Türk şirketlerinin Çin pazarında özellikle şu alanlarda hızlı büyüme sağlayabileceğini vurguladı:
Yenilenebilir enerji
Batarya teknolojileri
Akıllı şehir altyapıları
Tarım ve gıda tedarik zinciri
Yüksek teknoloji bileşen üretimi
Bu kez yalnızca enerji açısından değil, ekonomik diplomasi açısından da Türkiye-Çin ilişkileri yeni bir ivme yakalamış durumda.
GIDA VE ENERJİDE TİCARET KORİDORU
Wei’ye göre Çin’de tüketici talebi artıyor ve Türk ürünleri e-ticaret platformlarında hızla öne çıkmaya başladı:
Kuru meyve
Bal
Zeytinyağı
Organik tarım ürünleri
Artan talep, iki ülkenin tarım, enerji lojistiği ve tedarik zinciri alanlarında yeni ticaret kanalları oluşturacağını gösteriyor.
YEŞİL ENERJİ GEÇİŞİ
Başkonsolos Wei, Türkiye’nin yenilenebilir enerji vizyonu ile Çin’in karbon nötr hedeflerinin birbirini tamamladığını söyleyerek: “Yeşil enerjiye geçiş, Türkiye ve Çin arasında yeni bir iş birliği alanıdır” dedi.
Özellikle:
Fotovoltaik enerji
Rüzgar enerjisi
Elektrikli araçlar
Temiz enerji lojistiği
gibi alanlarda iş birliğinin önümüzdeki beş yılda hızla artacağı belirtildi.
‘TERÖRSÜZ TÜRKİYE’ VİZYONUNA DESTEK
Enerji ve ekonomi başlıkları dışında Wei, iki ülkenin ulusal güvenlik alanında da ortak hareket ettiğini söyleyerek:
“Çin, Türkiye’nin ‘Terörsüz Türkiye’ vizyonuyla güçlü bir uyum içindedir.”
Siber güvenlik, kritik altyapı, enerji hatlarının korunması gibi başlıklarda iş birliği genişleyecek.
MAVİ YUAN TAKAS BANKASI VE YENİ FİNANSMAN HATLARI
Açıklamaya göre:
Türkiye–Çin uçuşları 42’den 98’e çıkıyor
Çin Merkez Bankası, Türk Hava Yolları’nın filo genişlemesi için 2,9 milyar yuan finansman sağladı
Merkez bankaları arasındaki döviz takas anlaşması yenilendi
17 Kasım’da İstanbul’da Türk-Çin Yuan Takas Bankası faaliyete geçiyor
Bu gelişmeler, iki ülkenin enerji, teknoloji ve finans alanlarında entegre bir ortaklığa adım attığını gösteriyor.
TÜRKİYE-ÇİN İLİŞKİLERİNDE YENİ SAYFA
Wei Xiaodong’un vurguladığı tüm başlıklar, Türkiye ve Çin’in önümüzdeki yıllarda:
Yenilenebilir enerji
Hidrojen teknolojileri
Elektrikli araç ekosistemi
Akıllı şehirler
Bilimsel inovasyon
Karbon nötr hedefleri
etrafında stratejik bir ortaklık kuracağını ortaya koyuyor.
Kaynak: İHA
