Fergani Uzay tarafından tamamen milli imkânlarla geliştirilen Türkiye’nin ilk yörünge transfer aracı (YTA) FGN-TUG-S01, uzayda hibrit motorunu ateşleyerek yörünge değiştirme manevrasını başarıyla tamamladı. Böylece Türkiye, hibrit roket motoru ile uzayda yörüngesel ateşleme yapan ilk ülke oldu.
TARİHİ GÖREVİN ARKA PLANI
Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri Selçuk Bayraktar tarafından kurulan Fergani Uzay Teknolojileri, geliştirdiği milli YTA ile Türkiye’nin uzay havacılık tarihinde yeni bir dönemin kapısını araladı. 28 Kasım 2025’te ABD’nin California eyaletindeki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü’nden SpaceX Falcon 9 Transporter-15 göreviyle uzaya gönderilen FGN-TUG-S01, yörüngedeki hazırlık sürecinin ardından kritik ateşleme operasyonuna geçti.
35 SANİYELİK BAŞARILI ATEŞLEME
Milli YTA, Türkiye saatiyle 07.46’da ana hibrit itki sistemini devreye aldı. 35 saniye süren ateşleme operasyonu eksiksiz şekilde gerçekleştirildi. FGN-TUG-S01, bu manevra ile 530 km irtifadaki dairesel yörüngeden çıkarak 720 km zirve irtifasına sahip eliptik yörüngeye ulaştı. Bu operasyon, dünya genelinde hibrit roket motorunun ilk yörüngesel ateşlemesi olarak kayıtlara geçti.
HİBRİT MOTORLAR UZAY OPERASYONLARINDA YENİ DÖNEM AÇIYOR
Katı ve sıvı yakıtlı motorlara göre daha güvenli, düşük maliyetli ve daha basit yapıda olan hibrit roket motorlarının gelecekte uzay görevlerinde kritik roller üstleneceği değerlendiriliyor.
İLK KÜP UYDU TESLİMATI TAMAMLANDI
Yörünge geçiş manevrasının ardından görevin ikinci aşaması olan uydu bırakma operasyonuna geçildi. Türkiye saatiyle 11.35’te başlayan süreç, saat 11.45’te Fergani küp uydusu FRG-10D1’in YTA’dan başarıyla ayrılmasıyla tamamlandı. Uydu hedeflenen yörüngedeki konumuna başarıyla yerleşti. Bu başarı, Fergani’nin gelecekteki farklı irtifalara yayılan takım uydu görevleri için kritik bir kilometre taşı niteliği taşıyor.
TAMAMEN YERLİ TASARIM VE ÜRETİM
FGN-TUG-S01’in uçuş bilgisayarı, aviyonik sistemleri, güç dağıtım birimleri ve termal kontrol altyapısı dahil tüm bileşenleri Fergani Uzay mühendisleri tarafından yerli olarak geliştirildi. Böylece Türkiye, sadece hibrit motorun uzayda ateşlenmesiyle değil, aynı zamanda komple yerli üretim bir YTA’yı uzayda çalıştırmasıyla da öne çıktı.
ULUĞ BEY KONUM SİSTEMİNE DOĞRU
Görev, Fergani Uzay’ın üzerinde çalıştığı Uluğ Bey Küresel Konumlama Sistemi için teknolojik altyapı oluşturma hedefinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Fergani, YTA teknolojisi sayesinde ileride farklı yükleri ve takım uyduları kendi araçlarıyla istenen yörüngelere taşıyabilecek.
5 YILDA 100’DEN FAZLA UYDU HEDEFİ
Fergani Uzay, önümüzdeki 5 yıl içinde 100’den fazla uyduyu uzaya göndermeyi planlıyor. Şirket, Türkiye’nin yanı sıra dost ve müttefik ülkelere de bağımsız konumlandırma ve uzay lojistiği kabiliyeti kazandırmayı amaçlıyor.
Kaynak:AA
