İspanya, zeytinlikleri ve üzüm bağlarını korumak amacıyla tarım arazilerinde yere monte edilen güneş panellerine yönelik yeni kısıtlamalar getirmeye hazırlanıyor. Madrid Özerk Bölgesi’nde alınan karar kapsamında, mevcut arazilerin büyük bölümünde bu tür güneş enerjisi santrallerinin kurulmasına izin verilmeyecek.
MADRİD BÖLGESİNDE YER ÜSTÜ GÜNEŞ PANELLERİNE YASAK
Madrid’deki bölgesel yönetim, üzüm bağları ve zeytinliklerin korunması amacıyla özerk bölgedeki arazilerin yüzde 96’sında yere monte güneş panellerinin kurulmasını yasakladı. Kararın, tarımsal üretimi ve geleneksel peyzajı korumaya yönelik daha geniş kapsamlı bir politika çerçevesinde alındığı vurgulandı.
TARIMSAL ÜRETİMİ VE KIRSAL PEYZAJI KORUMAK
Yerel yetkililer, söz konusu yasağın zeytin ve bağcılığı korumak için gerekli olduğunun altını çizerken, bu adımın yerel zeytinyağı üretimine katma değer kazandırmayı hedefleyen uzun vadeli bir stratejinin parçası olduğunu belirtti.
“ZEYTİNLİKLER YANGINLARA KARŞI DOĞAL BARİYER”
Madrid Bölgesi Çevre, Tarım ve İçişleri Bakanı Carlos Novillo, bağ ve zeytinliklerin yalnızca ekonomik değer taşımadığını söyleyerek, bu alanların aynı zamanda orman yangınlarına karşı doğal bir savunma hattı oluşturduğunu dile getirdi. Novillo, tarım alanlarının korunmasının çevresel güvenlik açısından da kritik olduğunu belirtti.
KALAN YÜZDE 4’LÜK ALAN ÖZEL İNCELEMEYE TABİ
Bölgesel yönetim, yasağın dışında kalan yüzde 4’lük arazi için ise detaylı değerlendirme süreci yürütüleceğini duyurdu. Hedef, verimli tarım topraklarının yenilenebilir enerji projeleri nedeniyle kaybedilmesinin önüne geçmek.
GÜNEŞ ENERJİSİ TARTIŞMASI ULUSAL BOYUTTA
Açıklama, İspanya ulusal hükümetinin beş yıllık elektrik yol haritasının eleştirildiği bir etkinlikte yapıldı. Güneş enerjisi yatırımlarının tarım arazileri yerine alternatif alanlara yönlendirilmesi gerektiği görüşü ön plana çıktı.
TARIM ARAZİLERİ GÜNEŞ ENERJİSİNİN ODAĞI OLMAMALI
Yaklaşık 35 gigavatlık yer üstü güneş enerjisi santrali kapasitesine sahip olan İspanya’da, bu tesislerin tarım arazileri üzerindeki etkisi giderek daha fazla tartışma konusu oluyor. 2024 yılında güneş enerjisinin ülkenin toplam enerji karışımındaki payı yaklaşık yüzde 18 olarak kaydedildi.
Eleştiriler, güneş enerjisi yatırımlarının çöller, çatı üstleri, sanayi bölgeleri ve otoparklar gibi tarıma elverişli olmayan alanlara yönlendirilmesi gerektiği yönünde yoğunlaşıyor.
FOTOVOLTAİK SANTRALLER KÜRESEL TARIM ALANLARINI DARALTIYOR
Danışman Juan Vilar, yayımlanan bir analiz raporuna atıfta bulunarak, fotovoltaik parkların dünya genelinde 1,3 milyon hektar ekilebilir araziyi kapladığını belirtti. Bu alanın, küresel ölçekte önemli bir tarım ürünü olan şeftali ağaçlarının yetiştirildiği arazi büyüklüğüne denk geldiğini söyledi.
İSPANYA’DA TARIM ARAZİLERİNİN KÜÇÜK BİR KISMI KAPLANDI
Öte yandan İspanya Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanlığı’nın 2024 tarihli araştırmasına göre, ülkedeki verimli tarım arazilerinin yalnızca yüzde 0,2’si, yani 50 bin hektardan az bir alan, şu anda güneş panelleriyle kaplı durumda. Bu alanların önemli bir bölümünün, dünyanın en büyük zeytinyağı üretim merkezlerinden biri olan Endülüs’te yer aldığı vurgulanıyor.
YASAKLAR ÇİFTÇİ PROTESTOLARI SONRASI GÜNDEMDE
Madrid’de alınan kararın, Jaén ve Córdoba eyaletlerinde zeytin çiftçilerinin ve destekçilerinin protestolarının ardından geldiği belirtiliyor. Söz konusu protestolar, 5.500 hektarlık zeytinlik alana 25 büyük ölçekli güneş enerjisi santrali kurulması planlarına karşı düzenlendi.
“ZEYTİN AĞAÇLARI EKONOMİK DAYANAK”
Çiftçiler ve yerel paydaşlar, olgun zeytin ağaçlarının karbon tutma kapasitesine dikkat çekerek, bu ağaçların kesilmesinin iklim hedefleri açısından da verimsiz olduğunu savunuyor. Ayrıca zeytin ve zeytinyağının, birçok kırsal bölgede yerel ekonominin temel dayanağı olduğunun altı çiziliyor.
MADRİD’DE ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ VE PDO VURGUSU
İspanya Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanlığı verilerine göre, Madrid bölgesi 2024/25 hasat döneminde 4.707 ton zeytinyağı üretti. Bu miktar, ülke genelindeki toplam üretimin yüzde 0,3’üne karşılık geliyor.
Öte yandan, Madrid Korumalı Menşe Adı (PDO) sertifikasına sahip sızma zeytinyağı üretiminin, 2023/24 sezonunda iki kattan fazla artarak 34 bin litreye ulaştığı bildirildi. Bölgede faaliyet gösteren 30 zeytinyağı tesisinden 13’ü PDO sertifikalı üretim yapıyor.
Haber Merkezi
