Uygulamamızı ziyaret ederek en son haberleri, analizleri ve derinlemesine içerikleri hemen öğrenin.
TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda görüşülen torba yasa teklifinin 11. maddesi, muhalefetin tüm itirazlarına rağmen kabul edildi. Söz konusu maddeyle birlikte zeytinlik alanlarda belirli koşullarda madencilik faaliyetlerinin önü açıldı. Karar, çevreci gruplar ve muhalefet milletvekilleri tarafından sert şekilde eleştirildi.
”Tapuda zeytinlik olarak kayıtlı veya fiilen zeytinlik olan alanlarda, ruhsat sahibi veya rödövansçı gerçek/tüzel kişiler tarafından yürütülen madencilik faaliyetlerinin bu alanlara denk gelmesi durumunda, faaliyetlerin başka bir alanda yürütülmesinin mümkün olmaması kaydıyla, zeytinliklerin taşınmasına izin verilecek.
Zeytinlikler, öncelikle maden sahasının bulunduğu ilçe veya il sınırları içinde başka bir alana taşınacak. Taşıma mümkün değilse, eşdeğer bir alanda yeni zeytinlik tesis edilmesi şart koşulacak.
Madencilik faaliyetleri ve geçici tesislerin inşası, “kamu yararı” gerekçesiyle Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın iznine tabi olacak.
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreçleri hızlandırılacak, hatta “süper izin” ile ÇED süreci beklenmeden faaliyetlere başlanabilecek.
Stratejik ve kritik madenler için acele kamulaştırma yetkisi tanınacak, kamulaştırma kararları tapu yerine geçecek.
Taşınma veya yeniden tesis masrafları, madencilik faaliyetinden sorumlu kişi veya şirket tarafından karşılanacak.”
Bu düzenleme, özellikle kömür bazlı enerji üretimini teşvik etmeyi ve madencilik şirketlerinin faaliyetlerini kolaylaştırmayı hedefliyor. Teklif kapsamında, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK), 31 Aralık 2030 tarihine kadar ilgili projelerin süreçlerini hızlandırma yetkisi tanınıyor. Böylece, başta kömür olmak üzere yerli kaynaklara dayalı enerji yatırımlarının önünün açılması amaçlanıyor.
Kabul edilen düzenleme, ruhsat sahibi şirketlerin özellikle Muğla başta olmak üzere çeşitli bölgelerdeki zeytinlik alanlarda maden arama ve işletme faaliyetlerini gerçekleştirmesine imkan tanıyor. Mevzuata eklenen hükümlerle birlikte Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreçlerinde şirketlerin diğer izinleri almasına da kolaylık sağlanıyor.
Yasa teklifi yalnızca zeytinliklerle sınırlı kalmıyor. Özel çevre koruma bölgeleri, sulak alanlar, milli parklar, kültürel ve doğal sit alanları ile yaban hayatı geliştirme sahaları gibi birçok hassas bölge de düzenlemeye dahil edildi. Bu alanlarda yürütülecek maden ve enerji projelerinde ruhsat verilmesi yetkisi Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’ne (MAPEG) devrediliyor.
Yeni düzenlemeye göre, MAPEG bu alanlarda faaliyet göstermek isteyen şirketler adına ilgili kurumlardan görüş isteyecek. Ancak ilgili kurumların 4 ay içerisinde görüş bildirmemesi halinde, ruhsat başvurusu otomatik olarak onaylanmış sayılacak. Bu hüküm, projelerin hızlıca hayata geçirilmesinin önünü açarken denetim mekanizmasının zayıflayabileceği eleştirilerine neden oldu.
Hükümet kanadı ise yasa değişikliğinin enerji ve madencilik yatırımlarının önünü açacağı görüşünde. Yetkililer, Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamada yerli kaynaklara erişimin önemini vurgularken, bu düzenlemenin ekonomik büyümeye katkı sunacağını savunuyor.
Özellikle doğa savunucuları ve muhalefet partileri, düzenlemenin ciddi ekolojik yıkımlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Zeytinliklerin yok olması durumunda, tarım üretiminin ve kırsal yaşamın geri dönülemez zararlar göreceği ifade ediliyor. Genel Kurul aşamasında teklifin daha büyük tartışmalara yol açması bekleniyor.
Haber Merkezi: Melisa Altuntaş
