Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda “çakar” olarak bilinen yetkisiz ışıklı ve sesli uyarı cihazlarının kullanımına ilişkin uygulanan idari para cezalarıyla ilgili önemli bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, cezaların yalnızca ihlali gerçekleştiren sürücülere uygulanabileceğine, ihlalden haberi olmayan araç sahiplerinin otomatik olarak sorumlu tutulamayacağına hükmetti.
AYM’DEN YETKİSİZ ÇAKAR KULLANIMINA İLİŞKİN KRİTİK KARAR
Anayasa Mahkemesi, Tokat 2’nci Sulh Ceza Hakimliği’nin başvurusu üzerine Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan ve yetkisiz ışıklı ile sesli uyarı cihazlarının kullanımını düzenleyen hükümleri incelemeye aldı. İnceleme sonucunda, mevcut düzenlemenin Anayasa’ya aykırı olduğu kanaatine varıldı.
“CEZA YALNIZCA İHLALİ YAPANA UYGULANMALI”
Başvuruda, suçun şahsiliği ilkesine aykırı bir durum oluştuğu, araç sahibinin işlemediği bir fiil nedeniyle cezalandırılamayacağı ve sorumluluğun yalnızca ihlali gerçekleştiren kişiye ait olması gerektiği vurgulandı. Mahkeme, bu değerlendirmeleri haklı buldu.
AYM: HUKUKA AYKIRI FİİL VE FAİL NET OLMALI
Yüksek Mahkeme kararında, idari para cezası uygulanabilmesi için hukuka aykırı fiilin kanunda açıkça tanımlanması ve bu fiilin ilgili kişi tarafından işlendiğinin somut biçimde ortaya konulması gerektiğine dikkat çekti. Araç sahibi olmak ile ihlal arasında doğrudan bir nedensellik bağı kurulamadığı ifade edildi.
ANAYASA’NIN 2 VE 38’İNCİ MADDELERİNE AYKIRILIK
Anayasa Mahkemesi, araç sahiplerinin ihlalden haberi bulunmadığı durumlarda otomatik olarak cezalandırılmasını öngören düzenlemenin, Anayasa’nın hukuk devleti ilkesini düzenleyen 2’nci maddesi ile suç ve cezaların şahsiliğini güvence altına alan 38’inci maddesine aykırı olduğuna hükmetti.
İLGİLİ HÜKÜM İPTAL EDİLDİ
Bu gerekçelerle söz konusu kanun hükmü iptal edildi. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karar, yetkisiz çakar kullanımına ilişkin trafik cezalarında sorumluluğun kapsamını netleştirmesi açısından emsal nitelik taşıyor.
Kaynak: Haber Merkezi
