Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi, Perşembe günü Strasbourg’da gerçekleştirdiği olağanüstü oturumun ardından yayımladığı bildirgede, Türkiye’ye önemli bir çağrıda bulundu. Bildirgede, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan dahil olmak üzere muhalefet partilerinden seçilmiş temsilcilerin yargılanmasına ve tutuklanmasına son verilmesi talep edildi.
Kongre, demokratik yollarla seçilen belediye başkanlarının yerine kayyum atanmasının demokrasinin özüne zarar verdiğini, çoğulculuğun tehdit altında olduğunu ve Türkiye’de demokratik değerlerden uzaklaşıldığını ifade etti.
Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla başlayan protestoların bastırılmasında uygulanan yöntemler, oturumda eleştiri konusu oldu. Toplanma ve ifade özgürlüğünün ciddi biçimde kısıtlandığı, özellikle öğrenci ve gazetecilere yönelik gözaltıların yerel yönetimlerin özerkliği ilkeleriyle çeliştiği belirtildi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın verdiği bilgiye göre; İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasının ardından başlayan eylemlerde:
Kongrede konuşan temsilciler, İmamoğlu ve Zeydan’ın tutuklanmasının kişisel değil, demokratik sistemin meşruiyetiyle ilgili bir sorun olduğunu vurguladı. İmamoğlu’na uygulanan diploma iptali gibi baskıların, seçilmiş yöneticileri “kimliksizleştirme” çabası olduğu ifade edildi.
İngiliz bir temsilci, farklı siyasi görüşlere sahip olsa da Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan ile yerel yöneticilerin seçimle gelmesi gerektiği konusunda hemfikir olduğunu belirtti.
Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, bildirgeye tepki göstererek kayyum uygulamasının eleştirilmesini, DEM Parti’nin eş başkan sisteminin görmezden gelinmesiyle çelişkili buldu. Türkiye’de hukuk süreçlerinin işlediğini ve raporların yalnızca muhalif görüşlere yer verdiğini savundu.
Raportör David Eray ise Türk yetkililerle görüşme talebine geri dönüş alamadıklarını belirterek, iş birliğine açık olduklarını yineledi.
Kongre Başkanı, İmamoğlu’nun tutuklanmasını “demokrasiye saldırı” olarak tanımlarken, İstanbul gibi büyük bir şehrin seçilmemiş bir yönetici tarafından idare edilmesinin endişe verici olduğunu dile getirdi. Abdullah Zeydan’ın tutuklanması sonrası Van Belediyesi’ne kayyum atanmasıyla yaklaşık 4 milyon seçmenin iradesinin yok sayıldığı ifade edildi.
Kongre, Türkiye’de son 8 yılda yaklaşık 150 belediye başkanının görevden alındığını ve milyonlarca vatandaşın demokratik temsil hakkının elinden alındığını belirtti. Ayrıca, gösteri yasaklarının yaygınlaşmasıyla temel özgürlüklerin ciddi biçimde kısıtlandığına dikkat çekildi.
Avrupa Konseyi Kongresi şu taleplerde bulundu:
Ayrıca Avrupa Konseyi, Türkiye ile diyaloğu sürdürme taahhüdünde bulundu ve yakında bir inceleme heyetinin Türkiye’ye gönderileceğini, bu heyetin İmamoğlu ve diğer tutuklu yerel yöneticilerle görüşmeyi hedeflediğini açıkladı.
