Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “2 Mayıs 2024’te hükümetimizin aldığı kararla Türkiye'den İsrail'e bütün ürün gruplarında; ihracat, ithalat, transit ticaret ve serbest bölge ticaretleri tamamen durdurulmuştur. Gümrüklerde ve serbest bölgelerimizde İsrailli ile ticaret işlemi yapılamamaktadır. Çünkü sistem kapalıdır. 2 Mayıs 2024’ten bu yana İsrail ile ticaret sıfırdır” dedi.
Bakan Bolat, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda düzenlenen 2026 Merkezi Yönetim Bütçe ve 2024 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerine katıldı. Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşların bütçelerine ilişkin milletvekillerine sunum yapan Bolat, ihracat, ithalat ve cari dengeye dair detaylı açıklamalarda bulundu.
"İHRACATTA TARİHİ REKOR KIRDIK"
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ihracatçılarla birlikte dünya pazarlarında zorlu şartlara rağmen büyük bir mücadele verdiklerini belirterek, “Son 12 ay itibarıyla 271 milyar dolarla tarihi rekor seviyeye mal ihracatımızı yükselttik. Böylece bu yılın ilk on ayının sekizinde mal ihracatımızda artışlar kaydettik” dedi.
Bolat, 2025 yılının ilk on ayında mal ihracatında net 8,4 milyar dolar, hizmet ihracatında ise net 4 milyar dolar artış kaydedildiğini söyledi. “2025 yılı Ekim ayı itibarıyla yıllıklandırılmış hizmetler ihracatımız bizim hesaplarımıza göre 121,2 milyar dolara ulaştı” diyen Bolat, ithalatın da 361 milyar dolar seviyesinde olduğunu ifade etti.
"DIŞ TİCARET AÇIĞI 31,5 MİLYAR DOLAR AZALDI"
Bolat, dış ticaret açığının 2023 yılı Mayıs ayındaki tepe noktası olan 122 milyar dolardan 90,7 milyar dolara gerilediğini vurguladı. “Bu da 31,5 milyar dolar azalışı ifade etmektedir” diyen Bolat, Türkiye’nin ithalat politikaları ve ticaret politikası önlemlerini çok geniş biçimde uyguladığını belirtti.
Bakan Bolat, “Dünyada kendi milli üreticilerini ithalat kaynaklı zarar ve tehditlere karşı ticaret politikası savunma araçlarıyla en fazla koruyan ülkeler arasındayız. Dumping ve sübvansiyona karşı önlem sıralamasında dünyada dördüncü, korunma önlemlerinde üçüncü sıradayız” dedi.
"CARİ FAZLA VERMEYE DEVAM EDİYORUZ"
Temmuz ayında cari fazla verdiklerini hatırlatan Bolat, “Eylül ayında bir milyar dolar, Ekim ayında da 500 milyon dolar cari işlemler fazlası bekliyoruz. Dört ay üst üste inşallah cari işlemler fazlası vermiş olacağız” diye konuştu.
Bolat, Orta Vadeli Program doğrultusunda ekonomik büyümenin 2026’da %3,8’e, 2028’de ise %5 seviyesine yükselmesinin beklendiğini dile getirdi. Kişi başına milli gelirin gelecek yıl 18 bin 621 dolar, 2028’de ise 21 bin dolar olmasının öngörüldüğünü söyledi.
"İNGİLTERE İLE STA GÖRÜŞMELERİ BAŞLADI"
Bakan Bolat, 2025 yılında yüzden fazla ülkenin ticaret bakanlarıyla toplantılar yaptıklarını belirtti.
“Bu temaslarda ihracatımızın önündeki engellerin azaltılmasına, yerli üreticilerimizin korunmasına, yeşil mutabakat ve dijital dönüşüm gibi önemli konularda uyum sağlanmasına yönelik somut adımlar attık” dedi.
Bolat, “İngiltere'yle Serbest Ticaret Anlaşması (STA) müzakerelerinin hizmetler sektörü ve tarım ürünlerini kapsamasıyla alakalı görüşmeler başlatıldı. İngiltere pazarında tarım ihracatımız için daha fazla tarife kontenjanı almak için yoğun şekilde çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
"SURİYE İLE TİCARETTE SERBESTLEŞMEYE GİTTİK"
Suriye ile ticaret konusunda da açıklamalarda bulunan Bolat, şu ifadeleri kullandı:
“İlk başta Suriye ile ticaretimizdeki ihracat ve ithalat ürünleri ve transit ticarette birkaç istisna hariç tamamen serbestleşmeye gittik. Bunun yanında gümrüklerimiz, 9 gümrük kapımız faaldir. Orada yenileme, modernleşme, genişletme çalışmalarını başlattık. Suriye hükümetiyle ortak ekonomi ve ticaret komitesini kuran anlaşmayı imzaladık.”
Bolat ayrıca, Türkiye-Suriye İş Konseyi, gümrük konularında iş birliği bildirisi ve kurumsal kapasite geliştirme anlaşmalarının da imzalandığını belirtti.
"İSRAİL İLE TİCARET SIFIR, FİLİSTİN'E DESTEK SÜRÜYOR"
İsrail ile ticaretin tamamen durdurulduğunu vurgulayan Bolat, “2 Mayıs 2024’te hükümetimizin aldığı kararla Türkiye'den İsrail'e bütün ürün gruplarında; ihracat, ithalat, transit ticaret ve serbest bölge ticaretleri tamamen durdurulmuştur. Gümrüklerde ve serbest bölgelerimizde İsrailli ile ticaret işlemi yapılamamaktadır. Çünkü sistem kapalıdır. 2 Mayıs 2024’ten bu yana İsrail ile ticaret sıfırdır” dedi.
Bakan, bu verilerin Ticaret Bakanlığı gümrük verileri, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve TÜİK tarafından doğrulandığını, kamuoyuna açık ve sabit olduğunu vurguladı.
"TÜRKİYE-FİLİSTİN DEVLETİ PROTOKOLÜ İMZALANDI"
Bolat ayrıca, “Filistin hükümetinin Türkiye'yle ticaret yapma ve acil ihtiyaçlarını karşılamak için ısrarlı istekleri karşısında 7 Haziran 2024 tarihinde Türkiye-Filistin Devleti protokolü imzalanmıştır. 7 Haziran 2024’ten sonra Filistin Milli Ekonomi Bakanlığı'nın talep ettiği ve onayladığı ihtiyaçların varış yeri Filistin adresi ve alıcısı Filistinli ithalatçı olmak şartıyla özgün bir kontrollü ticaret mekanizması geliştirdik” dedi.
2025’in ilk on ayında Filistin’e yapılan ihracatın 437 milyon dolar olduğunu belirten Bolat, “7 Ekim 2023 öncesinde bu rakam 2 milyar dolara yakındı” dedi.
MUHALEFETTEN ELEŞTİRİLER
Komisyon toplantısı öncesinde CHP milletvekilleri de açıklamalarda bulundu. CHP Antalya Milletvekili Cavit Arı, küçük esnafa verilen “7 bin 200 prim günü” sözünün tutulmasını istedi.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise Can Holding soruşturmasına değinerek, “Ticaret Bakanlığı 2020 ve 2022 yıllarında Can Holding soruşturması yaptı. 2020–2021 yılında 42 milyar liralık sahte fatura var. Kaçırılan vergi bedeli 18 milyar TL. MASAK’a bildirilen şüpheli para hareketi 88 milyar TL” ifadelerini kullandı.
Kaynak: İHA
