Bosna Hersek Savcılığı, ülkede yargı ve polis kurumlarının Sırp Cumhuriyeti (RS) entitesinde faaliyet göstermesini yasaklayan yasal düzenlemeler nedeniyle anayasal düzeni bozmakla suçlanan Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik, RS Başbakanı Radovan Viskovic ve RS Halk Meclisi Başkanı Nenad Stevandic’in gözaltına alınması talimatını verdi. Savcılık, Bosnalı Sırp liderlerin mahkeme celplerine icabet etmemelerinin ardından gelen gözaltı kararı için Bosna Hersek Devlet Soruşturma ve Koruma Ajansı’ndan (SIPA) yardım talep etti.
Aleyhlerinde gözaltı kararı çıkarılan Bosnalı Sırp liderler, RS entitesinin idari merkezi konumundaki Banja Luka’da ortak basın toplantısı düzenledi. Sırp Cumhuriyeti Başkanı Milorad Dodik, SIPA’nın gözaltı kararını uygulama konusunda adım atmayacağına inandığını belirterek şu ifadeleri kullandı: “Bu bir bireyin değil, cumhuriyetin müdafaasıdır. Vatandaşların desteğine sahip olduğuma inanıyorum ve daha fazla destek talep ediyorum.” Dodik, birkaç ay içinde siyasi durumun tıpkı Yugoslavya’nın dağıldığı döneme benzeyeceğini iddia etti.
Rusya ve Sırbistan yanlısı Dodik, şu açıklamayı yaptı: “Daha önce EUFOR-Althea misyonunun devamını destekliyordum ancak Ruslardan bunu veto etmelerini ve EUFOR’un ayrılmasını talep edeceğim.” Dodik, Avrupa Birliği’nin (AB) Bosna Hersek’teki barış gücü EUFOR’un Romanyalı komutanı General Florin-Marian Barbu’yu da doğrudan tehdit ederek şu ifadeleri kullandı: “Rumen komutanın birinin çeşitli açıklama ve tehditlerle kariyerini güçlendirmeye çalıştığına şahit oluyoruz. Belki de biyografisine bir başarı hikayesi yazma fırsatı gördü. Sahip olduğu tanklar bir işe yaramaz. Kendisine buna teşebbüs etmemeyi tavsiye ederim.”
Sırp Cumhuriyeti entitesi İçişleri Bakanı Sinisa Karan, entiteye ait yerel polis gücünün üst düzey Sırp yetkilileri tutuklamayacağını açıkladı. Karan, “Kimse hapsedilmeyecek ve herkes koruma altında olacak” diyerek entite anayasasının kendilerine yüklediği sorumluluklar çerçevesinde hareket edeceklerini belirtti.
Bosnalı Sırp lider Dodik, Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin (OHR) kararlarına saygı göstermediği gerekçesiyle Şubat ayı sonunda açıklanan ilk derece mahkeme kararıyla 1 yıl hapis ve 6 yıl Sırp Cumhuriyeti Başkanlığı görevinden men cezasına çarptırılmıştı. Bosnalı Sırp liderler, bu karara tepki olarak RS Halk Meclisi’nde devlet düzeyindeki mahkeme ve polis kurumlarının entite sınırları içerisinde faaliyet göstermesine yasak getiren yasal düzenlemeler kabul etmişti. Tartışmalı yasalar, geçtiğimiz hafta Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi tarafından askıya alınmış, devlet kurumlarının RS entitesindeki faaliyetleri kısa süreli belirsizliğin ardından olağan bir şekilde devam etmişti. Dodik liderliğindeki Bosnalı Sırp siyasetçiler, RS Halk Meclisi’nde entite anayasasının değişikliği için yeterli çoğunluğa sahip olmamalarına rağmen, bugün Sırp Cumhuriyeti’ne ait bir ordu kurulması gibi radikal maddelerin yeni bir anayasanın kabulü için meclis oturumu gerçekleştirmeyi planlıyor.
