Türkiye’de tarım arazilerinde artık en büyük sorun verimlilik değil, su kıtlığı. Barajlardaki doluluk oranlarının düştüğü, yer altı kuyularının hızla tükendiği bir dönemde çiftçiler “az suyla nasıl üretim yapabilirim?” sorusuna yanıt arıyor. Bu noktada uzmanların önemle önerdiği yöntem damla sulama.
BOŞA GİDEN SUYUN ÖNÜNE SET
FAO’nun raporlarına göre damla sulama, kök bölgesine suyu doğrudan verdiği için %30–60 su tasarrufu sağlıyor. Yani boşa akan suyun önüne geçiliyor. USDA’nın yayımladığı standartlarda da bu sistemin neredeyse her üründe uygulanabileceği ama filtre ve bakım yapılmazsa kısa sürede tıkanabileceği uyarısı var.
İLK YATIRIM MALİYETİ
ABD Tarım Bakanlığı’na bağlı NRCS’nin yayımladığı Mikro Sulama Standardı, damla sulamanın teknik çerçevesini ortaya koyuyor: Filtrasyon şart, basınç regülasyonu şart, düzenli bakım olmazsa olmaz.
Tarım ve Orman Bakanlığı, yıllardır bireysel sulama yatırımlarına hibe desteği veriyor. 2025’te de %50 hibe ile çiftçilerin damla sulama sistemine geçmesi teşvik ediliyor. Yine de çiftçilerin ortak kaygısı şu: “İlk kurulum maliyeti yüksek, hibe desteği olmadan sistemi kurmak oldukça zor.”
FAZLA SU ÇAMUR, AZ SU İSE KURU YAPIYOR
Tarım arazilerinde: Pamuk, mısır, domates, bağ ve zeytin gibi ürünlerde verim artışı sağlanıyor. İzmir (Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü) UTAEM’de yapılan uygulamalarda, toprak altı damla sulamanın pamukta önemli sonuç verdiği açıklandı.
Hobi bahçelerinde: Küçük bir bostanı olan kişi için de faydalı. Birçok hobi bahçesi sahibi “Toprağa fazla verirsen çamur oluyor, az verirsen kuruyor. Damla sulamada kararında gidiyor. Aslında suyu değil, dengeyi yönetiyorsun” şeklinde ifade ediyor.
AZ SU ÇOK ÜRÜN
Damla sulama sayesinde daha az su kullanarak daha çok ürün elde etmek mümkündür. Bu yöntem aynı zamanda yabancı otların gelişimini azaltarak hem iş gücünden hem de zamandan tasarruf sağlar. Enerji maliyetlerini azaltarak üreticiye ekonomik katkı sağlar. Ayrıca gübreyi suyla birlikte doğrudan bitkinin kök bölgesine ulaştırma imkânı verdiği için hem verim artar hem de gübre kullanımı daha etkili hale gelir.
Düzenli bakım yapılmazsa damlatıcılar kolay tıkanıyor. Ayrıca sistem kurulumunda hatalı tasarım yapılırsa, çiftçi fayda göremiyor.
TERCİH DEĞİL ZORUNLULUK
Bugün damla sulama bir tercih gibi görünüyor. Ama suyun giderek kıtlaştığı bir ülkede, uzmanlara göre yarın “zorunluluk” olacak. Tarla sahibi için de, küçük hobi bahçesi olan için de aynı gerçek var: Su kıymetli, damla damla kullanmak gerekiyor.
Haber Merkezi