Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dijital para çalışmalarında önemli bir adım daha atarak Dijital Türk Lirası Projesi’nin ikinci faz ilerleme raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporda, projenin artık daha gelişmiş bir aşamaya geçtiği ve birinci fazda oluşturulan altyapının olgunlaştırılmasına odaklanıldığı vurgulandı.
Yeni dönemde, özellikle programlanabilir ödemeler, çevrimdışı (internet olmadan) işlemler ve farklı sistemlerle birlikte çalışabilirlik gibi başlıkların ön plana çıktığı belirtildi.
PROTOTİP SİSTEM “ASGARİ ÇALIŞIR ÜRÜN” SEVİYESİNE GETİRİLİYOR
TCBM tarafından yürütülen Dijital Türk Lirası Araştırma ve Geliştirme Projesi’nin ikinci fazında, ilk fazda geliştirilen prototip sistemin daha da geliştirilmesi hedefleniyor. Bu kapsamda, sistemin “asgari çalışır ürün” seviyesine ulaştırılması için çalışmalar sürdürülüyor. Bu aşamada yalnızca teknik altyapı değil, aynı zamanda sistemin günlük kullanım senaryolarına uygun hale getirilmesi de amaçlanıyor. Ayrıca finansal aracı kurumların sistemle entegrasyonuna yönelik çalışmaların da devam ettiği ifade edildi.
ÖNCELİK: PROGRAMLANABİLİR VE ÇEVRİMDIŞI ÖDEMELER
Raporda, ikinci faz çalışmalarının merkezinde iki kritik başlık yer aldı:
-
Programlanabilir ödemeler: Belirli koşullara bağlı olarak otomatik çalışan ödeme sistemleri
-
Çevrimdışı ödemeler: İnternet bağlantısı olmadan yapılabilen dijital işlemler
Bu özelliklerin, dijital Türk lirasının farklı kullanım alanlarında daha işlevsel hale gelmesini ve kriz anlarında dahi ödeme sürekliliğini sağlamasını hedeflediği kaydedildi.
Bunlara ek olarak, sınır ötesi ödemeler için de kavram ispatı niteliğinde çalışmaların TCMB bünyesinde yürütüldüğü bildirildi.
MAHREMİYET VE EGEMENLİK VURGUSU ÖNE ÇIKTI
Raporda dikkat çekilen bir diğer önemli unsur ise kullanıcı mahremiyeti ve ulusal egemenlik oldu. Dijital Türk lirası çalışmalarının şu temel ilkeler doğrultusunda yürütüldüğü belirtildi:
-
Kişisel verilerin korunması
-
Teknolojik ve mimari esneklik
-
Tek bir kuruma bağımlı olmayan yapı
-
Önce zarar vermeme ilkesi
-
Birlikte çalışabilirlik
Ayrıca, Türk lirasının dijitalleşmesiyle birlikte para biriminin güvenilirliğinin ve egemenliğinin korunması ve ödemelerde verimliliğin artırılması hedefleniyor.
PİLOT TESTLER GENİŞLETİLİYOR
İkinci faz sürecinde de tıpkı birinci fazda olduğu gibi pilot testlerin yapılacağı açıklandı. Bu testlerde:
-
Yeni işlevlerin denenmesi
-
Farklı kullanım senaryolarının test edilmesi
-
Sistemin performansının ve kapasitesinin ölçülmesi
amaçlanıyor. Özellikle anlık kullanım yoğunluğunu taklit eden senaryolarla sistemin dayanıklılığının ölçüleceği ifade edildi.
ÜÇÜNCÜ FAZDA YASAL DÜZENLEMELER GÜNDEME GELEBİLİR
Rapora göre, ikinci faz çalışmalarının tamamlanmasının ardından dijital Türk lirasının dolaşıma sokulup sokulmayacağına ilişkin karar verilecek. Bu yönde bir karar alınması halinde ise üçüncü faza geçilerek yasal ve düzenleyici altyapının oluşturulması süreci başlayacak. Bu aşamada, hem hukuki hem de iktisadi etkilerin detaylı şekilde değerlendirileceği ve gerekli düzenlemelerin yapılacağı bildirildi.
DİJİTAL TÜRK LİRASI NEDİR?
Dijital Türk lirası, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından geliştirilen, resmi ve dijital bir ulusal para birimi olma özelliği taşıyor. Kripto paralardan farklı olarak devlet güvencesi altında olacak olan bu dijital para birimi, ödeme sistemlerinde daha hızlı, güvenli ve düşük maliyetli bir alternatif oluşturmayı hedefliyor.
Kaynak: Haber Merkezi
