Manşet Haber’e konuşan Ziraat Yüksek Mühendisi Alparslan Tekbaş, Türkiye’de gıda israfının ulaştığı boyutları rakamlarla gözler önüne serdi. “Ürettiğimiz gıdanın önemli bir kısmı sofraya ulaşmadan yok oluyor” uyarısında bulundu.
TÜKETİCİ AŞAMASI EN ÖNEMLİ NOKTA
Tekbaş’ın ifadelerine göre, israf sadece üretim sürecinde değil, tarladan sofraya kadar tüm zincirde yaşanıyor: “İsrafın yüzde 55’i tüketici aşamasında, yüzde 25’i perakende zincirinde, yüzde 20’si ise üretim sürecinde yaşanıyor. Biz çürümüş elmayı markette görüyoruz ama o kayıp çok daha önce başlıyor. Uygun hasat zamanı, soğuk zincir eksikliği, lojistik sorunları ciddi kayıplar yaratıyor.”
“TÜKETİM ALIŞKANLIKLARIMIZI GÖZDEN GEÇİRMELİYİZ”
Tekbaş, gıda kaybının büyük kısmının bilinçsiz tüketimden kaynaklandığının altını çizdi: “İsrafın yüzde 55’i tüketici aşamasında gerçekleşiyor. Fazladan alıyoruz, sonra çöpe atıyoruz. Tazelik takıntısı yüzünden yenilebilir ürünleri çöpe gönderiyoruz. Her bir tabakta israf edilen gıda, tarladaki emeğin ve suyun da kaybı demek” dedi.
KÜRESEL VERİLER DURUMUN CİDDİYETİNİ GÖSTERİYOR
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) verilerine göre, her yıl 1,5 milyar ton gıda israf ediliyor. Tekbaş, bu rakamların yalnızca ekonomik değil, insani bir krizi de temsil ettiğini belirterek: “2024 Gıda İsrafı Endeksi’ne göre, dünya genelinde üretilen gıdaların üçte biri kaybediliyor. Türkiye bu oranın üzerinde seyrediyor. İsrafı önlemek, sadece vicdan değil, aynı zamanda ekonomik bir zorunluluktur.” İfadelerinde bulundu.
“SADECE YÜZDE 25’İNİ ÖNLESEK, 6 MİLYON TON GIDA KURTARIRIZ”
Türkiye, yıllık israfın dörtte birini engelleyebilirse büyük bir dönüşüm sağlayabilir: “Yıllık israfın sadece yüzde 25’ini önlesek, 6 milyon ton gıdayı kurtarırız. Bu, 3 milyon hanenin yıllık gıda ihtiyacına eşdeğer. İsrafı azaltmak enflasyonu da düşürür, çiftçinin gelirini korur, tüketicinin fiyat yükünü hafifletir” şeklinde konuştu.
GIDA İSRAFI, SADECE VİCDAN DEĞİL EKONOMİ MESELESİ
Tekbaş, sözlerini şu ifadelerle tamamladı: “Gıda israfı bir ülkenin kalkınma politikasının da aynasıdır. Tarladan sofraya kadar her aşamada kaybı azaltmak, sadece çevreye değil ekonomiye de nefes aldırır. Bizim soframızda bereket, üretimimizde sürdürülebilirlik olmalı.”
Haber Merkezi