İran Dışişleri Bakanlığı, 2015 tarihli nükleer anlaşma ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 2231 sayılı kararında yer alan 10 yıllık sürenin bugün itibarıyla sona erdiğini açıkladı. Bakanlık, “2231 sayılı kararın süresinin dolmasıyla birlikte İran’ın nükleer meselesi artık BMGK gündeminden çıkarılmalı” ifadelerini kullandı.
“İRAN’IN NÜKLEER PROGRAMI BARIŞÇIL AMAÇLIDIR”
Yazılı açıklamada, karar kapsamında yer alan tüm hükümler ile İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin sınırlamaların ve denetim mekanizmalarının geçerliliğini yitirdiği belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“2231 sayılı kararın süresinin dolmasıyla birlikte, İran’ın barışçıl nükleer programı artık Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması’na taraf olan diğer ülkelerle aynı şekilde değerlendirilmelidir.”
“İRAN YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ İHLAL ETMEDİ”
İran Dışişleri Bakanlığı, nükleer faaliyetlerin BMGK gündemine alınma amacının programın barışçıl niteliğinden emin olunması olduğunu hatırlatarak, bu hedefin tamamen yerine getirildiğini vurguladı.
Açıklamada, “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) tarafından İran’ın yükümlülüklerini ihlal ettiğine dair hiçbir rapor yayımlanmamıştır. ABD ve Avrupa’nın baskılarına rağmen, İran’ın anlaşmaya aykırı davrandığına dair herhangi bir tespit bulunmamaktadır” denildi.
“ABD VE AVRUPA SÖZLERİNİ TUTMADI”
Bakanlık açıklamasında, İran’ın nükleer anlaşma kapsamında ek sorumluluklar üstlenmesine rağmen haksız yaptırımlarla karşılaştığı ifade edilerek şu değerlendirme yapıldı:
“Üç Avrupa ülkesi, Avrupa Birliği ve ABD, yaptırımların kaldırılmasına ilişkin taahhütlerini yerine getirmemiştir. 2231 sayılı karar çok taraflı diplomasinin bir başarısıydı ancak ABD’nin 2018’de anlaşmadan çekilmesi ve Avrupa ülkelerinin yükümlülüklerini ihlal etmesi bu kazanımı gölgeledi.”
AVRUPA ÜLKELERİNE “YASA DIŞI ADIM” SUÇLAMASI
İngiltere, Fransa ve Almanya’nın ABD’nin baskısıyla hareket ettiğine dikkat çekilen açıklamada, bu ülkelerin BMGK’nın süresi dolmuş kararlarını yeniden yürürlüğe koyma girişiminin “yasa dışı” olduğu vurgulandı.
Açıklamada, “Bu üç ülkenin attığı adımlar hiçbir şekilde meşru kabul edilemez. BMGK Sekretaryası’nın bu girişimleri onaylama veya tanıma yetkisi yoktur. Bu yetki yalnızca Güvenlik Konseyi’ne aittir” ifadeleri yer aldı.
BM’YE “BİLGİ DÜZELTME” ÇAĞRISI
İran Dışişleri Bakanlığı, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’ten, BM internet sitesinde yer alan ve kaldırılmış yaptırımların yeniden yürürlüğe girdiğini iddia eden bilgilerin acilen düzeltilmesini talep etti.
Açıklamada, “Hiçbir ülke, İngiltere, Fransa ve Almanya’nın ABD ile birlikte ileri sürdüğü bu iddialara itibar etmemelidir. 2231 sayılı kararın süresi dolmuş, BMGK ise bu süreyi uzatma yönünde hiçbir karar almamıştır” denildi.
İRAN’DAN ABD VE İSRAİL’E TEPKİ
İran, açıklamasında ABD ve İsrail’in nükleer tesislerine yönelik saldırılarını sert şekilde kınadı. “İran’ın nükleer programı tamamen barışçıldır. ABD ve İsrail’in saldırıları diplomasinin ruhuna ihanet, uluslararası hukuka ise ağır bir darbedir” ifadeleri kullanıldı.
Tahran yönetimi, bu saldırıların ABD ile yürütülen diplomatik görüşmeler sırasında gerçekleştiğini ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile Kahire Mutabakatı çerçevesinde yeniden tesis edilmesi planlanan iş birliği sürecini zora soktuğunu belirtti.
Kaynak: İHA